چگونگی مصرف ویتامین B12

 ویتامین B12 (سیانوکولامین، هیدروکسوکوبالامین، متیل کوبالامین) در افرادی که نسبت به هر کدام از ترکیبات حاوی B12 حساس هستند، منع مصرف دارد.

 دریافت ویتامین B12 جهت درمان کمبود B12 یا هر اختلال دیگری نیاز به نظارت پزشکی دارد. افراد مبتلا به آتروفی اپتیک لبر نباید از سیانوکوبالامین استفاده کنند. این بیماری یک اختلال مادرزادی است که با مسمومیت با سیانید مزمن ارتباط دارد. (نظیر تدخین تنباکو). کاهش سطح ویتامین B12 با کاهش توانایی در سم زدایی سیانید درافراد در معرض آن مرتبط است و سیانوکوبالامین می¬تواند خطر آسیب‌های غیر قابل بازگشت عصبی حاصل از آتروفی اپتیک را در افرادی که دچار این عارضه می‌شوند، افزایش دهد. هیدروکسوکوبالامین می‌تواند در سم زدایی سیانید کمک کننده باشد. این شکل B12، فرم قابل قبول مکمل B12 برای مبتلایان به این اختلال می‌باشد. 

دوز رایج ویتامین B12 (سیانوکوبالامین) در مکمل‌های غذایی که برای زنان باردار و مادران شیرده تجویز می‌شود، روزانه 12 میکرو¬گرم است. زنان باردار و مادران شیرده تنها در صورتی که پزشک آنها مقادیر بیشتری تجویز کند، می‌توانند دوزهای بالاتری مصرف نمایند.

تجویز دوزهای ویتامین B12 بیش از 10 میکروگرم روزانه می¬تواند پاسخ‌های هماتولوژیک در افرادی که دچار آنمی ثانویه به کمبود فولات هستند ایجاد کند.

ویتامین B12 خوراکی حتی در دوزهای بالا به خوبی تحمل می‌شود. گاهی گزارش‌هایی از واکنش¬های بیش حساسیتی (کهیر، راش و خارش) در افرادی که B12 تزریقی دریافت می¬کنند مشاهده شده است. افرادی که بیش حساسیتی حاصل از مصرف B12 تزریقی را تجربه نموده¬اند ممکن است با مصرف دوزهای خوراکی نیز دچار علایمی مشابه شوند، اما شواهد بسیار کمی در رابطه با ایجاد این واکنش وجود دارد.

داروها

Antibiotics: مصرف آنتی بیوتیک‌ها میکروفلور طبیعی روده را تغییر داده و قادر است نقش B12 در تامین نیازمندی بدن به این ویتامین توسط میکروفلور مشخصی (برای مثال گونه¬های لاکتوباسیل) را کاهش ¬دهد. این امر به ویژه از مشکلات گیاه¬خواران است. سیر، پیاز، تره فرنگی، موز، مارچوبه و کنگر فرنگی در میان سایر میوه¬ها و سبزیجات، دارای اینولین می‌باشد که رشد باکتری¬های روده‌ای خاصی نظیر گونه¬های لاکتوباسیلوس را در کولون افزایش می¬دهند. 

Cholestyramine: کلستیرامین ممکن است بازجذب انتروهپاتیک ویتامین B12 را کاهش دهد.

Colchicine: کلشی سین ممکن است باعث کاهش جذب ویتامین B12 شود.

Colestipol: کلستیپول ممکن است بازجذب انتروهپاتیک ویتامین B12 را کاهش دهد.

H2 blokers (cimetidine, famotidine, nizatidine, ranitidine): مصرف مداوم این داروها می¬تواند جذب ویتامین B12 طبیعی موجود در منابع غذایی را کاهش دهد. احتمال اثر این داروها بر جذب B12 مکمل کم است.

Metformin: متفورمین ممکن است جذب ویتامین B12 را کاهش دهد. این اثر را می¬توان با مکمل‌های کلسیم خوراکی بازگرداند. 

Nitrous oxide: استنشاق عامل بیهوشی نیتروس اکسید (آنرا با نیتریک اکساید اشتباه نکنید) می¬تواند باعث کمبود عملکردی B12 شود. این ماده با کبالت در متیل کوبالامین که کوفاکتور متیونین سنتاز است کمپلکس ایجاد می¬کند که باعث غیرفعال شدن آنزیم می¬گردد. 

Para- aminosalicylic acid: مصرف مداوم داروهای ضد سل، جذب B12 را کم می-کند.

Potassium chloride: گزارش شده است که پتاسیم کلراید ممکن است جذب B12 غذایی را در برخی افراد کاهش دهد.

Proton pump inhibitors (lansoprazole, omeprazole, pantoprazole, rabeprazole): مصرف مداوم مهار کننده‌های پمپ پروتون ممکن است منجر به کاهش جذب ویتامین B12 طبیعی موجود در منابع غذایی شود. به نظر نمی¬رسد این داروها برجذب B12 مکمل اثر داشته باشند.

کلسیم: مکمل کلسیم می¬تواند اثر کاهندگی جذب B12 توسط متفورمین را کاهش دهد.

فولات: فولیک اسید با ویتامین B12 و فولات در کاهش سطح هوموسیستئین به صورت سینرژیست عمل می‌کند.

ویتامین B6: می‌تواند به صورت سینرژیست همراه باB12 و فولات در کاهش سطح هوموسیستئین عمل کند.

ویتامین C: مشاهده شده است سطح سرمی پایین B12 در افرادی که دوزهای بالای ویتامین C دریافت می¬کنند، می¬تواند به علت اثر آسکوربات بر رادیوایزوتوپ بررسی B12،کاذب باشد. تداخل شناخته شده¬ای میان ویتامین B12 و ویتامین C وجود ندارد.

 در منابع، گزارشی در مورد اوردوز ویتامین B12 وجود ندارد.

شکل اصلی ویتامین B12 مورد استفاده در مکملهای غذایی، سیانوکوبالامین است. متیل کوبالامین نیز در مکمل‌های غذایی به کار می¬رود. هیدروکسوکوبالامین تنها برای تجویز تزریقی استفاده می‌شود. 

سیانوکوبالامین هم به صورت محصول منفرد و هم در محصولات مولتی ویتامین و مولتی ویتامین/مولتی مینرال و نیز محصولات B کمپلکس در دسترس می‌باشد. قرص‌های سیانوکوبالامین و متیل کوبالامین نیز موجودند. 

ترکیبات ویتامین/ مینرال پیش و پس از بارداری معمولا روزانه 12 میکروگرم ویتامین B12 به بدن می¬رسانند. دوز عمومی B12 بین 30-3 میکروگرم روزانه متغیر است. بعضی افراد دوزهای بسیار بالاتری مصرف می¬کنند. جذب ویتامین B12 طبیعی با افزایش سن کم می‌شود. به همین دلیل بورد 

غذا و تغذیه توصیه می¬کند افراد بالای 50 سال باید غذاهای غنی شده با ویتامین B12 مصرف کنند و یا برای تامین RDA (4/2 میکروگرم روزانه) از مکمل‌های غذایی محتوی B12 استفاده نمایند.

*********

منبع: سامانه مکمل شناسی