9 نشانه ی کمبود ویتامین B12
همانطور که سنتان بالاتر میرود، توانایی بدنتان برای جذب ویتامین B12 از مواد غذایی کاهش میابد. از هر 100 نفر زن در بازه ی سنی 40 تا 59 سال، 4 نفر دچار کمبود ویتامین B12 و بسیاری نیز در مرز کمبود این ویتامین هستند. اما بالا رفتن سن تنها دلیل کمبود این ویتامین نیست.
بزرگترین عامل خطر کمبود ویتامین B12 پیروی از رژیم غذایی گیاهخواری یا وگان است. گرچه رژیم غذایی مبتنی بر گیاهان به طور کلی پر از ویتامین ها و مواد مغذی است، ولی ویتامین B12 به طور طبیعی تنها در محصولات حیوانی نظیر گوشت، تخم مرغ، صدف و لبنیات وجود دارد.
استفاده از داروهای خاص –مانند متفورمین (معمولا برای افراد با دیابت نوع2 یا سندروم تخمدان پلی کیستیک تجویز می شود) یا بعضی داروهای معمولی سوزش معده- نیز شانس کمبود ویتامین B12 را افزایش می دهد. داشتن جراحی کاهش وزن یا اختلال گوارشی مانند بیماری سلیاک یا کرون نیز خطر ابتلا به این کمبود را افزایش می دهند.
چرا داشتن مقدار کافی ویتامین B12 بسیار مهم است؟
این ویتامین برای عملکرد سالم مغز و حفظ سیستم ایمنی بدن اهمیت بسیار بالایی دارد. همچنین در ساخت DNA و گلبول های قرمز خون نقش دارد. بدون مقدار کافی از این ویتامین، سوخت و ساز بدن به راحتی انجام نخواهد شد. نتیجه ی بیشتر شدن کمبود ویتامین B12 میتواند هرچیزی، از خستگی شدید تا تاری دید باشد. اگر نشانه های زیر برای شما آشنا به نظر میرسند، از دکتر خود بخواهید یک آزمایش خون برایتان انجام دهد. اگر میزان ویتامین بدنتان کم است، یک مکمل یا آمپول، طی دو هفته، شما را به خود قبلیتان باز می گرداند.
1-به سختی میتوانید بعداز ظهر بیدار بمانید –با اینکه 8 ساعت خوابیده اید
لیزا سیمپرمن، سخنگوی آکادمی تغذیه و رژیم غذایی میگوید: « خستگی یکی از اولین نشانه های کمبود ب12 است.». این نتیجه به این دلیل است که بدن برای ساخت گلبول های قرمز، که اکسیژن را به اندام ها می رسانند، متکی به این ویتامین است. بدون اکسیژن کافی در سلول ها، فرد احساس خستگی خواهد داشت؛ مهم نیست چقدر خوابیده است. خستگی میتواند نشانه ی چیزهای مختلفی باشد، بنابراین اگر احساس خواب آلودگی تنها شکایت فرد است، نمیتوان برداشت کرد که فرد کمبود ویتامین ب12 دارد. معمولا پزشکان زمانی احساس خطر میکنند که فرد همراه با خستگی نشانه های دیگری هم داشته باشد.
2-ضعف، تنبلی و خستگی عضلانی
اگر اندام های بدن به اندازه ی کافی از گلبول های قرمز، اکسیژن دریافت نکنند، ماهیچه ها احساس سنگینی میکنند. چنتال موزس 31 ساله میگوید: «شغل من برایم بسیار طاقت فرسا بود، بنابراین به این فکر افتادم که شاید بدنم خسته است، شاید تغذیه ی مناسب ندارم. 6 ماه پیش فهمیدم که کمبود ویتامین ب12 عامل این ضعف و تنبلی بوده است.»
3-احساسات عجیب و غریبی تجربه میکنید
ملانی کارمازین 44 ساله که دچار کمبود ویتامین ب12 بوده است، میگوید: «احساسی شبیه رد شدن الکتریسیته از سر تا پاهایم داشتم.». سایر مبتلایان به این کمبود، بی حسی و احساس سوزن سوزن شدن را گزارش کرده اند. این درد های عجیب و غریب همه در نتیجه آسیب عصبی است، که توسط سطح پایین اکسیژن در سلول ها ایجاد می شود.
4-کلیدتان را در یخچال میگذارید یا برای یادآوری نام خانوادگیتان باید سخت فکر کنید
شاید نگران باشید که این نشانه های زوال عقل زودهنگام است، ولی گاهی عامل، کمبود ویتامین ب12 است. پائولین اسمیت 56 ساله که مبتلا به این کمبود بوده است، میگوید: «یک آن نمی توانستم نحوه ی نوشتن چک را به یاد آورم.» سیمپرمن می گوید: « من دیده ام که این کمبود به اشتباه به عنوان آلزایمر در بیماران سالخورده برداشت میشود، ولی وقتی از آنها آزمایش خون گرفته شده، کمبود ویتامین ب12 را نشان داده است. آن ها شروع به مصرف مکمل کردند و علائم شروع به از بین رفتن کردند.»
5-احساس لرز یا سرگیجه دارید
عدم تعادل از دیگر نشانه های معمول است. در یک مطالعه در ترکیه، مقایسه ای در سطح ویتامین ب12، بین بیمارانی که در اورژانس، برای سرگیجه به دنبال درمان می گشتند و 100 داوطلب سالم انجام شد. نتیجه: بیمارانی که سرگیجه داشتند نسبت به داوطلبان سالم، 40% سطح ب12 کمتری داشتند.
6-رنگ پریده به نظر میرسید
اگر چهره ی گلگون شما مثل گچ دیوار شده، ممکن است مقصر کمبود ب12 باشد. با این کمبود، گلبول های قرمز خونتان بسیار شکننده خواهند بود، که باعث آزاد شدن رنگدانه ی بیلی روبین خواهند شد که باعث زرد شدن رنگ پوست میشود.
7-زبانتان صاف و قرمز است
حدود نیمی از افراد با کمبود ب12 شدید، حسگر های مزه ی خود را، خصوصا در کناره های زبان، از دست میدهند. بیماران همچنین از سوزش و درد، به ویژه بر پشت زبان، شکایت دارند. از آنجایی که بسیاری از این حسگر ها دارای سلول های تشخیص دهنده طعم هستند، اگر بسیاری از آن ها را از دست دهید، حتی غذای مورد علاقه تان هم بی مزه خواهد بود. آنجلا گراسی، یک متخصص تغذیه در مرکز تغذیه PCOS در برین ماور میگوید: «زنان با کمبود ویتامین ب12 ممکن است کاهش وزن داشته باشند، زیرا برایشان غذاها دیگر مانند قبل خوشمزه نخواهند بود.»
8-هر چیز کوچکی شما را به نگرانی یا گریه می اندازد
گراسی میگوید: «فقدان ویتامین ب12 باعث از بین رفتن حالت روحی شما شده و احتمالا منجر به افسردگی یا اضطراب خواهد شد.». پزشکان مطمئن نیستند که چرا کمبود این ویتامین خطر ابتلا به افسردگی را بالا میبرد، ولی ممکن است به نحوی با این واقعیت در ارتباط باشد که ب12 در سنتز مواد شیمیایی مغز، مانند سروتونین و دوپامین که به تنظیم خلق و خو کمک میکنند، دخیل است.
9-مشکلی در چشمانتان دارید
در موارد استثنایی، فقدان ب12 میتواند به عصب بینایی آسیب رسانده یا باعث مسدود شدن رگ های خونی در شبکیه ی چشم شود، که اینها خود باعث تاری دید، دید دوگانه، حساسیت به نور و حتی از دست دادن بینایی میشوند. اسمیت میگوید: «اولین نشانه ی آسیب شبکیه که من متوجه شدم، یک سایه در چشم راستم بود که میدان دیدم را تحت تاثیر قرار داده بود. حتی سایه های بیشتری میدیدم، تا اینکه سطح ویتامین ب12 بدنم را افزایش دادم.»
منابع و رفرنس های مکمل شناسی برای این خبر:
مکمل شناسی را هر روز دنبال کنید
کپی، فقط در صورت درج نام و لینک مکمل شناسی، مجاز است
*توصیه مهم مکمل شناسی در مورد خرید و مصرف مولتی ویتامین ها و سایر مکمل های غذایی:
1-مکمل شناسی، یک داروخانه اینترنتی نیست و فعالیتی در زمینه خرید و فروش مکمل ها ندارد.
2-به موازات این مطلب، ممکن است مطالعات دیگر، نتایجی مغایر و عکس نتایج بالا را نشان دهد. لذااین مطالب نمی تواند دلیلی بر توصیه ومصرف خودسرانه مکمل های غذایی باشد و نباید جایگزین توصیه پزشک شود.
3- بهترین محل برای تهیه مکمل های غذایی، داروخانه است.
