بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و دارو، سایت هیچگونه فعالیتی در راستای فروش مکمل های غذایی ندارد.

دکتر فهیمه سهیلی پور: ریزمغذی های مورد نیاز کسانی که جراحی کاهش وزن می کنند

دکتر فهیمه سهیلی پور - فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم کودکان 
دانشیار دانشگاه و معاون پژوهشی مرکز تحقیقات جراحی های کم تهاجمی و چاقی دانشگاه علوم پزشکی ایران

کمبود ریز مغذی ها قبل و بعد از جراحی باریتریک

چاقی ( OBESITY)  که در بالینی با شاخص توده بدنی (BMI) بزرگتر یا مساوی 30KG/M2 و در کودکان بالای دوسال و نوجوانان به صورت BMI بزرگتر یا مساوی 95 بر سنتایل سن و جنس تعریف می شود. امروزه در سطح جهانی به عنوان یک بیماری مزمن یا Chromic illness مطرح می شود. بر اساس آمار های WHO امروزه حدود 500 میلیون بزرگسال و 42 میلیون کودک زیر5 سال چاق در جهان وجود دارد و در کشور آمریکا حدود 35% بالغین مبتلا به چاقی زیر گروهی از آنها که BMI بزرگتر یا مساوی 40KG/M2دارند

یا آنها که علاوه بر داشتن BMI بزرگتر یا مساوی 35 از عوارض مهم چاقی مانند بیماری دیابت نوع 2، فشار خون بالا، افزایش چربی خون و... رنج می برند، چنانچه برای کاهش وزن به رعایت توصیه های تغذیه ای یا رژیم مناسب، ورزش و فارماکوتراپی پاسخ نداده باشند، کاندید انجام جراحی باریتریک یا جراحی متابولیک برای کاهش وزن هستند.

هر چند جراحی باریتریک موثرترین روش پایدار در کاهش وزن بیماران دچار چاقی مفرط دانسته شده است، اما کمبود میکرونوترینت ها که ممکن است پس از جراحی اتفاق بیافتد ممکن است مشکلات عدیده ای برای بیمار به وجود آورد. تا انجا که عمدتا این مشکلات را اثرات مفید جراحی باریتریک غالب شده و بیمار را به کلی از انجام جراحی پشیمان می کند!

به همین خاطر است که انجام این جراحی فقط در شرایطی توصیه می شود که بیمار قبل و بعد از عمل توسط یک تیم کامل و چندین متخصص به خوبی تحت نظر قرار گیرد. طبیعی است که در راس این تیم یک Bariatrician یا جراح چاقی قرار دارد و اجزا مهم دیگر تیم شامل متخصصین تغذیه، روانشناس، روانپزشک، اندوکرینولوژیست و یا فوق تخصص غدد و متابولیسم، گاستروانترولوژیست یا فوق تخصص گوارش و کبد و نیز متخصصین پزشکی ورزشی است. 

در شرایط خاص لازم است که بیمار توسط پزشکان دیگر با سایر تخصص ها ویزیت و نظرات کارشناسی آن ها یه وقت اعمال شود. اولین نکته که بیماران مبتلا به اضافه وزن و چاقی  و بالاخص مبتلایان به چاقی مفرط علی رغم دریافت کالری بیش از حد، حتی بیش از عمل جراحی نسبت به افراد با وزن نرمال به صورت شایع تری مبتلا به کمبود بسیاری از ویتامین ها و میکرونوترینت ها هستند.

مساله مهمی است که نباید مورد غفلت قرار گیرد. علل شیوع بالای این کمبود ها بسیار متنوع است و به طور خلاصه می توان از کاهش مصرف میوه جات و سبزی جات و افزایش مصرف غذاهای پرکالری از رشد تغذیه ای پایین در کنار افزایش بافت چربی نام برد که به نوبه خود میتواند ذخیره و دستیابی مناسب برخی از مواد مغذی را تحت تاثیر قرار دهد.

به هر حال از آنجا که اپیدمی چاقی فقط در کشورهای پیشرفته، که در کشور های در حال توسعه به شدت در حال گسترش است و از آنجا که بخش قابل توجهی از افراد چاق را بیماران مبتلا به چاقی مفرط تشکیل میدهندکه کاندید انجام روش های مختلف جراحی باریتریک هستند و از آنجا که این نوع جراحی ها هرساله نه فقط در میان بالغین، بلکه در شرایط خاص در نوجوانان هم در حال گسترش است، لازم است پزشکان، پیراپزشکان و مبتلایان به چاقی مفرط در خصوص مشکلات تغذیه ای شایع در این گروه از افراد قبل یا بعد از جراحی چاقی اطلاعات کافی داشته باشند.

هر نوع کمبود تغذیه ای موجود قبل از جراحی باریتریک باید به درستی اصلاح شود. کمبود میکرونوترینت ها بیشتر در بیمارانی اتفاق می افتد که تحت جراحی  roux-en-2  gastric by pass    یا  biliopancreatic یا بدون dnodenal switch قرار گرفته باشند. بنابراین رعایت توصیه های تغذیه ای و استفاده از مکمل های مناسب بخصوص پس از این گونه اعمال جراحی از اهمیت بیشتری برخوردار است. 

مطالعات زیادی در این گروه از بیماران کمبود ویتامین B12 و فولات را به عنوان مسائل و مشکلات مهم بعد از جراحی عنوان کرده اند و بسیاری از پژوهشگران ابراز داشته اند دوز اژ روتین ویتامین B12 در برطرف کردن این کمبود کافی نبوده و مقادیر خیلی بالاتر خوراکی یا تزریق های عضلانی ویتامین B12  جهت برطرف کردن کمبود آن ضروری است. 

مطالعات انجام شده در خصوص فقر آهن هم بسیاری از پروتکل های دریافت آهن بعد از جراحی باریتریک را ناکارامد دانسته اند. تا آن جا که در بسیاری موارد بیماران نیازمند دریافت آهن وریدی شده اند. البته درتمام این پروتکل ها پایبندی بیمار به رعایت دقیق آنها عنصر مهم است که نباید مورد غفلت قرار گیرد.

مطالعات دیگر همچنین شیوع بالایی از کمبود ذخایر کلسیم و ویتامین D  را خاطر نشان نموده اند و این کمبود ها در طولانی مدت ممکن است منجر به بیماری های متابولیک استخوان شوند.

به صورت خلاصه دفتر مشکلات چاقی همیشه با خارج شدن از اتاق عمل جراحی باریتریک به طور کامل بسته نمی شود. استفاده مادام العمر از مکمل های لازم و پیگیری های متعدد ابتدا با فواصل کمتر و سپس با فواصل سالانه منجر به تشخیص زودرس هرنوع کمبود و درمان به موقع آن می شود. آمورزش بیماران، استفاده از یک تیم چندین تخصصه با تسلط کامل بر مشکلات محتمل بعد از جراحی متابولیک پایبندی بیماران به استفاده از مکمل های لازم، تنظیم دوز داروهایی مانند داروهای کاهش دهنده قند خون یا فشار خون بر اساس شرایط بیمار بعد از عمل جراحی میتواند کیفیت زندگی این گروه از بیماران را پس از جراحی باریتریک بالا برده و نتایج دراز مدت این درمان را بهبود بخشد.

*************

منبع: سامانه مکمل شناسی 


بسته های ویژه خبری :

پیشنهاد خواندنی

خار گل گیاهی برای حفاظت از کبد مشاهده
خار گل گیاهی برای حفاظت از کبد