نکاتی که باید در مورد مکمل های غذایی سینبیوتیکها بدانید
سینبیوتیکها به ترکیبی از مکملهای غذایی گفته میشود که از پروبیوتیکها و پرهبیوتیکها تشکیل شدهاند.
پروبیوتیکها (پروبیوتیکها را ببینید) مکملهای غذایی میکروبی زنده هستند که به شکل مفیدی میزبان را با بهبود تعادل میکروفلور رودهای تحت تأثیر قرار میدهند.
پرهبیوتیکها (پرهبیوتیکها را ببینید) مواد غذایی غیرقابل هضم هستند، به طور معمول الیگوساکاریدها و دیساکاریدها که با تحریک انتخابی رشد و/ یا فعالیت تعداد محدودی از گونههای باکتریهای ساکن در رودهی بزرگ، اثر مفیدی در میزبان دارند.
سینبیوتیکها میتوانند بقای ارگانیسمهای پروبیوتیک را با فراهم کردن سوبسترای خاص برای ارگانیسم پروبیوتیک جهت تخمیر آن، بهبود بخشند.
مکملهای سینبیوتیک که در حال حاضر در دسترس هستند، شامل ترکیبی از بیفیدوباکتر و فروکتو ـ الیگوساکاریدها (FOS)، Lactobacillus GG و اینولینها و بیفیدوباکتر و لاکتوباسیلها و FOS یا اینولینها هستند.
عملکرد مکمل های غذایی سینبیوتیکها
سینبیوتیکها ممکن است فعالیتهای ضدمیکروبی، ضدسرطانی، تنظیمکننده ایمنی، ضداسهال، آنتی آلرژن، کاهش دهنده چربی و کاهش دهنده قند داشته باشند.
آنها ممکن است در بهبود جذب و تعادل مواد معدنی مؤثر باشد و میتوانند فعالیت ضداستئوپروزی نیز داشته باشند.
مکانیسم اثر مکمل های غذایی سینبیوتیکها
فعالیت ضدمیکروبی سینبیوتیکها را میتوان مربوط به جزء پروبیوتیک این مواد دانست. باکتریها میتوانند عملکرد محافظتی مخاط رودهای را تقویت کرده و در جلوگیری از اتصال باکتریهای پاتوژن به دیوارهی روده و خارج کردن آنها کمک کنند.
این باکتریها میتوانند مواد ضدمیکروبی ساخته و پاسخهای اختصاصی و غیراختصاصی آنتیژنی را تحریک کنند.
فعالیت ضدسرطانی سینبیوتیکها هنوز به خوبی شناخته شده نیست. الیگوساکاریدهای پرهبیوتیک توسط باکتریهای پروبیوتیک تخمیر میشوند و مانند دیگر باکتریهای ساکن در کولون، به بوتیرات و اسیدهای چرب کوتاه زنجیره تبدیل میگردند.
بوتیرات توقف رشد و افزایش تمایز سلولی را القا کرده و ممکن است موجب تنظیم افزایشی آپوپتوز گردد، که سه اثر احتمالی برای فعالیت ضدسرطانی بوتیرات هستند.
الیگوساکاریدهای پرهبیوتیک همچنین میتوانند در افزایش غلظت کلسیم و منیزیم در کولون کمککننده باشند.
غلظتهای افزایشیافتهی این کاتیونها در کولون میتواند در کنترل سرعت برگشت سلولی مؤثر باشد.
غلظتهای افزایشیافتهی کلسیم در کولون میتواند به کنترل تشکیل صفرای نامحلول یا نمکهای اسیدهای چرب کمک کند. این امر ممکن است اثرات مخرب بالقوه صفرا یا اسیدهای چرب را بر روی سلولهای کولون کاهش دهد.
باکتریهای پروبیوتیک میتوانند به برخی کارسینوژنها متصل شده و آنها را غیرفعال کنند و ممکن است بهصورت مستقیم، رشد بعضی از تومورها و همچنین برخی باکتریها که عوامل پیش سرطانی را به سرطانی تبدیل میکنند، را مهار کنند.
باکتریهای پروبیوتیک میتوانند سطوح ایمونوگلوبولین A (IgA) جریان خون را افزایش داده و مکانیسمهای ایمنی غیراختصاصی مانند بالا بردن فعالیت فاگوسیتیک را افزایش دهند.
پروبیوتیکهایی که در کولون تجمع مییابند میتوانند در درمان برخی آلرژیهای غذایی، مفید باشند و به تقویت عملکرد مخاط رودهای کمک کنند، بنابراین مانع جذب نابجای آنتیژنهای داخل لومنی میشوند.
پرهبیوتیکها میتوانند سطوح تریگلیسرید را در برخی افراد کاهش دهند. مکانیسم این اثر احتمالی ناشناخته است. یکی از تئوریهای مطرح شده در این زمینه کاهش سنتز تری گلیسریدها توسط سلولهای کبدی است.
پره بیوتیکها همچنین ممکن است سطوح کلسترول توتال و LDL کلسترول را در برخی افراد کاهش دهند. مکانیسم این عمل نیز ناشناخنته است.
پروپیونات یک محصول تخمیری الیگوساکاریدی پرهبیوتیکی در کولون است که میتواند HMG-COA ردوکتاز را مهار کند. مکانیسم اثر الیگوساکاریدها در تنظیم سطوح سرمی گلوکز ناشناخته است اما میتواند به علل گوناگونی رخ دهد.
الیگوساکاریدها میتوانند تخلیهی معده را به تأخیر بیندازند و/ یا زمان گذر روده کوچک را کاهش دهند. این امر میتواند توسط اسیدهای چرب کوتاه زنجیره تولید شده از الیگوساکاریدها در کولون انجام شود.
اسیدهای چرب کوتاه زنجیره میتوانند انقباضات ایلئوم را تحریک کرده و تخلیهی ایلئوم را کوتاه کنند.
بهعلاوه، پروپیونات ممکن است گلوکونئوژنز را مهار کند، سطوح سرمی اسیدهای چرب آزاد را کاهش دهد و گلیکولیز را افزایش دهد.
الیگوساکاریدها میتوانند متصل به/ جدا از مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم در روده کوچک باشند.
اسیدهای چرب کوتاه زنجیره که از تخمیر باکتریایی الیگوساکاریدها ایجاد میشوند، میتوانند جذب کولونی کلسیم و احتمالا یونهای منیزیم را تسهیل کنند. این امر میتواند در پیشگیری از استئوپروز مفید باشد.
فارماکوکینتیک مکمل های غذایی سینبیوتیکها
اثربخشی پروبیوتیکها به توانایی آنها در بقا در محیط اسیدی معده و شرایط قلیایی در دئوونوم و توانایی آنها در اتصال به مخاط روده بزرگ و کلونیزه شدن در کولون بستگی دارد.
بعد از گذشتن از معده و رودة باریک، پروبیوتیکهایی که باقی میمانند در کولون بهصورت گذرا پایدار میشوند. در پی دریافت، الیگوساکاریدهای پره بیوتیک به کولون میرسند در شرایطی که مقدار کمی از آنها در بخشهای بالایی مجرای گوارشی هضم شدهاند.
الیگوساکاریدها توسط بیفیدوباکتریها، لاکتوباسیلها و بعضی باکتریهای دیگر در کولون تخمیر میشوند تا اسیدهای چرب کوتاه زنجیره از جمله استات، پروپیونات و بوتیرات؛ گازهای هیدروژن، هیدروژن سولفید، دیاکسید کربن و متان؛ لاکتات، پیرووات، سوکسینات و فورمات بسازند.
استات، پروپیونات و بوتیرات که در کولونوسیتها متابولیزه نشدهاند، از کولون جذب شده و از طریق جریان خون وریدی به کبد منتقل میشوند.
این اسیدهای چرب کوتاه زنجیره بهصورت وسیعی در سلولهای کبدی متابولیزه میشوند.
استات، پروپیونات و بوتیراتی که در سلولهای کبدی متابولیزه نشدهاند، توسط گردش خون به بافتهای مختلف که محل متابولیسمهای بیشتر است، منتقل میشوند.
بوتیرات یک سوخت تنفسی مهم برای کولونوسیتهاست.
اندیکاسیون و کاربرد مکمل های غذایی سینبیوتیکها
سینبیوتیکها برای موارد مصرف مشابه پرهبیوتیکها و پروبیوتیکها مفید است. برخی از آنها میتوانند در مقابل عوامل بیماری زای روده محافظت ایجاد کنند و شدت برخی بیماریهای التهابی روده را بهبود بخشند.
برخی از آنها میتوانند در اسهال مرتبط با آنتیبیوتیک همچنین بعضی اسهالهای عفونی و ویروسی مفید باشند. آنها میتوانند اثرات افزایش ایمنی، ضدسرطانی، ضداستئوپروز، تنظیم گلوکز و چربی داشته باشند.
موارد منع مصرف مکمل های غذایی سینبیوتیکها
سینبیوتیکها در افراد مبتلا به حساسیت نسبت به هریک از اجزای مکمل حاوی سینبیوتیک منع مصرف دارد.
موارد احتیاط مکمل های غذایی سینبیوتیکها
زنان باردار و مادران شیرده باید فقط با توصیه پزشک از مکمل سینبیوتیک استفاده کنند.
عوارض جانبی مکمل های غذایی سینبیوتیکها
شایعترین عارضه جانبی سینبیوتیکها، نفخ است.
تداخلات مکمل های غذایی سینبیوتیکها
مکملهای غذایی
مواد معدنی (کلسیم، منیزیم): مصرف همزمان مکملهای کلسیم یا منیزیم به همراه سینبیوتیکها ممکن است جذب کولونی این مواد معدنی را افزایش دهد.
غذاها
سینبیوتیکها، از طریق الیگوساکاریدهای پرهبیوتیک خود، میتوانند جذب رودهای کلسیم و منیزیم موجود در غذا را افزایش دهند.
دوز و نحوه مصرف مکمل های غذایی سینبیوتیکها
مکملهای سینبیوتیک که در حال حاضر در دسترس هستند، شامل ترکیباتی از بیفیدوباکتریها و فروکتو ـ الیگوساکاریدها (FOS)، لاکتوباسیلوس GG و اینولینها و بیفیدوباکتریها و لاکتوباسیلها و FOS یا اینولینها هستند.
ترکیبات جدیدی در حال ورود به بازار میباشد.
دریافت پروبیوتیک به طور معمول از 1 تا 10 میلیارد واحد تشکیل دهنده کولونی به مدت چند بار در هفته میتواند باشد. دوزهای پرهبیوتیکها، به شکل سینبیوتیکها، متغیر است.
........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر
توصیه
های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های
غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی
بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت
مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل
از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های
غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر
دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان
باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به
توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه
داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و
معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه
مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و
دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.