کاربرد مکمل های غذایی اسکوالن
اسکوالن، یک ایزوپرنوئید 30 کربنه، چربی است که در مقادیر فراوان در روغن کبد کوسه و در مقادیر کمتر (7/0 ـ 1/0%) در روغن زیتون، روغن جوانه گندم، روغن سبوس برنج و مخمر یافت میشود.
این ماده یک کلید حد واسط در بیوسنتز کلسترول است. اسکوالن یک ایزوپرنوئید تمام ترانس است که حاوی 6 واحد ایزوپرن میباشد. از نظر شیمیایی، بهصورت (all-E) ـ 2، 6، 10، 15، 19، 23ـ هگزامتیل ـ 2، 6، 10، 14، 18، 22 ـ تتراکوزاهگزااِن شناخته میشود.
همچنین با عناوین اسپیناسن و سوپرااِن نیز شناخته میشود. اسکوالن همچنین در سبوم انسانی یافت میگردد. اسکوالن میتواند اکسیژن را جذب کند. اگرچه، مقدار اکسیژن جذب شده از نظر فیزیولوژیکی فقط برای کوسه شاخص است.
عملکرد مکمل های غذایی اسکوالن
در مطالعات سرطان در حیوانات مشخص شده است که اسکوالن فعالیت تکثیری دارد؛ تاکنون هیچ داده انسانی در دسترس نبوده است.
اسکوالن میتواند اثر محافظتی در برابر اشعه داشته باشد، اما، باز هم هیچ دادهی انسانی وجود ندارد. تحقیقات حیوانی نشان میدهند که اسکوالن میتواند اثر کاهش دهنده کلسترول داشته باشد، اما این اثر در انسان مورد آزمون قرار نگرفته است.
مکانیسم اثر مکمل های غذایی اسکوالن
اسکوالن یک پیشساز کلیدی در بیوسنتز کلسترول است.
این ماده، فعالیت 3 ـ هیدروکسی ـ 3ـ متیل گلوتاریل کوآنزیم A ردوکتاز را مهار میکند، بنابراین قابلیت دسترسی فارنسیل پیروفسفات را برای پرنیلاسیون اونکوژن راس کاهش میدهد که این اثر میتواند علتی برای اثر ضدتکثیری آن در بعضی مدلهای سرطانی حیوانی باشد.
مهار آپوپتوز نیز میتواند در اثرات ضدتوموری اسکوالن در حیوانات نقش داشته باشد. مکانیسم اثر محافظتی اسکوالن در مقابل اشعه ناشناخته است.
فارماکوکینتیک مکمل های غذایی اسکوالن
بیشتر از 60% اسکوالن دریافت شده از رودهی کوچک جذب میشود، از جاییکه از طریق لنف به شکل شیلومیکرونها به جریان خون سیستمیک وارد میشود.
در خون، اسکوالن به طور عمده در داخل لیپوپروتئینهای با چگالی بسیار پائین حمل شده و در بافتهای مختلف بدن توزیع میشود. درصد زیادی از اسکوالن در پوست منتشر میگردد. اسکوالن به کلسترول متابولیزه میشود.
اندیکاسیون و کاربرد مکمل های غذایی اسکوالن
مطالعات حیوانی نشان میدهند که موارد مصرف میتوانند روزی برای اسکوالن در پیشگیری و درمان برخی از سرطانها، تقویت ایمنی و احتمالاً برای کاهش کلسترول پدیدار شوند.
این ماده برای گاستریت، درد و التهاب مفصل یا بهبود عملکرد ریه توصیه نمیشود.
موارد منع مصرف مکمل های غذایی اسکوالن
حساسیت شناخته شده نسبت به محصول حاوی اسکوالن.
موارد احتیاط مکمل های غذایی اسکوالن
از مصرف مکمل اسکوالن در نوزادان، کودکان، زنان باردار و مادران شیرده باید خودداری شود.
عوارض جانبی مکمل های غذایی اسکوالن
افرادی که مکملهای اسکوالن مصرف میکنند ممکن است علایم گوارشی خفیفی مانند اسهال داشته باشند.
تداخلات مکمل های غذایی اسکوالن
موردی شناخته نشده است.
اوردوز مکمل های غذایی اسکوالن
هیچ گزارشی مبنی بر اوردوز وجود ندارد.
دوز و نحوه مصرف مکمل های غذایی اسکوالن
اسکوالن مایعی است که بهصورت کپسول برای مصرف خوراکی در دسترس است. دوزهای 500 میلیگرم تا 4 گرم مورد استفاده قرار میگیرند؛ مقادیر بالاتر توسط مبتلایان به بعضی از سرطانها مصرف میشود.
منبع اسکوالن معمولاً روغن کبد کوسه و گاهی اوقات روغن زیتون است.
اسکوالن را نباید با اسکوالامین اشتباه گرفت که یک استروئید غیرمعمول است که در کوسهسگماهی یافت میشود و خاصیت آنتیبیوتیکی دارد.
........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر
توصیه
های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های
غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی
بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت
مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل
از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های
غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر
دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان
باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به
توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه
داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و
معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه
مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و
دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.