آنچه باید در رابطه با مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
اس- آدنوزیل- ال- متیونین (SAMe) یک ماده طبیعی است که در سلولهای بدن یافت میشود. این ماده یک متابولیت مستقیم آمینو اسید ضروری ال-متیونین است.
به صورت گوناگونی با عناوین آدمتیونین، S- آدنوزیل متیون، SAM، SAMe و SAM-e شناخته میشود. SAMe در اروپا به عنوان یک دارو برای درمان افسردگی، اختلالات کبدی، استئوآرتریت و فیبرومیالژیا به کار میرود.
اخیرا SAMe به عنوان یک مکمل غذایی به بازار ایالات متحده معرفی شده است و برای محفاظت از سلامت استخوان و مفاصل و همچنین بهبود خلق و خو و روحیه مورد استفاده قرار میگیرد.
عملکرد مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
SAMe یک نقش حیاتی بیوشیمیایی در بدن با بخشیدن یک گروه متیل تک کربنه در فرآیندی به نام ترانس متیلاسیون ایفا میکند.
SAMe، حاصل واکنش ال- متیونین و آدنوزین تری فسفات است که توسط آنزیم اس-آدنوزیل متیونین سنتاز کاتالیز میشود، که دهنده گروه متیل در بیوسنتز نوکلئیک اسیدهای DNA و RNA، فسفولیپیدها، پروتئینها، اپی نفرین، ملاتونین، کراتین و سایر مولکولها است.
مکمل SAMe اثرات ضد افسردگی و محافظت کننده کبد دار.
مکانیسم عمل مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
مکانیسم عمل مکملSAMe مشخص نیست. چیزی که بیشتر شناخته شده است مکانیسم عمل SAMe آندوژن میباشد. متیلاسیون DNA در پدیده بیولوژیکی خاموشی ژن حیاتی است.
خاموشی ژن به مهار ژنهایی کمک میکند که خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهند یا ژنهایی که اطلاعات را برای رتروویروسهای آندوژن حمل میکنند.
متیلاسیون RNA، خصوصا RNA ناقل، همچنین در حفظ شکل و عملکرد این مولکولها در سنتز پروتئین مهم میباشد. SAMe در تشکیل فسفاتیدیل کولین (PC)، دهنده متیل به فسفاتیدیل اتانول آمین است.
PC یک جزء اصلی در غشاهای سلولی است و برای حفظ سیالیت غشا حیاتی بوده و در حفظ و تقویت انرژی و پردازش اطلاعات سلولها حایز اهمیت است.
SAMe همچنین در متیلا سیون هیستونها شرکت دارد که عناصر اصلی در ساختار کروموزومی هستند. به نظر میرسد که این متیلاسیون نقش کلیدی در تنظیم رونویسی DNA، فرآیندی که توسط آن RNA تشکیل میشود، دارد.
اتمهای کربن و نیتروژن ال- کارنیتین از باقی ماندههای لیزین متیله شده مشتق میشوند که توسط متیله کردن پروتئینهای خاص با گروه متیل SAMe ساخته میشوند.
اهمیت SAMe در بدن بیشتر از این جهت مورد تاکید است که این ماده دهنه متیل برای سنتز اپی نفرین (آدرنالین)، کراتین، ملاتونین، گلوتاتیون، پلی آمینهای اسپرمین و اسپرمیدین و آمینواسیدهای ال- سیستئین و تورین میباشد که همگی نقشهای حیاتی در سلامت انسان ایفا میکنند.
فارماکوکینتیک مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
SAMe بعد از دریافت، از روده باریک جذب میشود. جذب با معده خالی بهتر صورت میگیرد و قرصهای پوشش دار انتریک بهتر از انواع پوشش دار غیر انتریک جذب میشوند.
حدکثر غلظتهای پلاسمایی به دست آمده توسط فرمولاسیونهای قرصهای پوشش دار انتریک مرتبط به دوز هستند با حداکثر غلظت 5/0 تا 1 میلیگرم بر لیتر که سه تا پنج ساعت بعد از دوزهای منفرد در محدوده 1000-400 میلیگرم به دست میآیند.
مطالعات محدود در داوطلبان سالم، بیانگر فراهم زیستی پایین در پی مصرف خوراکی SAMe هستند. این نشان دهنده متابولیسم مقدماتی مهم در کبد است.
SAMe به طور عمده در کبد متابولیزه میشود (در حدود 50%). SAMe به اس-آدنوزیل هوموسیستئین و این ماده نیز به نوبه خود به هومو سیستئین متابولیزه میشود.
هوموسیستئین میتواند به سیستاتیونین و سپس سیستئین یا به متیونین متابولیزه شود. کوفاکتور در متابولیسم هوموسیستئین به سیستئین، ویتامین B6 است. کوفاکتور برای متابولیسم هوموسیستئین به متیونین، فولیک اسید، ویتامین B12 و تری متیل گلایسین (بتائین) هستند.
SAMe خوراکی تجویز شده همانند ترکیبات طبیعی یافت شده در سلولها، مسیر متابولیکی مشابهی را دنبال میکند. SAMe از سد خونی- مغزی عبور کرده و تجمع آهستهای در مایع مغزی عروقی پیدا میکند.
همچنین میتواند وارد مایع سینوویال مفصلی شود. یک مطالعه نشان داد که 15 درصد از یک دوز 200 میلی گرمیSAMe در طول 48 ساعت به داخل ادرار ترشح میشود و 23 درصد آن در طول 72 ساعت از طریق مدفوع دفع میگردد.
عقیده بر این است که باقی مانده آن درون ذخایر متابولیکی ثابت (فسفاتیدیل کولین،DNA، RNA، پروتئینها و کراتین)جای میگیرد.
فارماکوکینتیک SAMe در افراد سالم و یا افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی مشابه است.
اندیکاسیون وکاربرد مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
SAMe ممکن است برای بهبود و حمایت از خلق وخو و روحیه مورد مصرف قرار گیرد. SAMe توسط بعضی افراد برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار گرفته است.
برخی شواهد وجود دارد که نشان میدهند ممکن است این ماده در بیماری آلزایمر کمک کننده باشد. همچنین ممکن است برای حمایت از سلامت مفصل و حرکت آن و راحتی آن توصیه شود.
SAMe برای درمان استئوآرتریت نیز استفاده میشود، تا کنون شواهد متقاعد کننده کمی وجود دارد که نشان دهد در بقیه انواع آرتریت نیز مفید است.
همچنین در برخی اختلالات کبدی، شامل اشکال گوناگون سیروز و کولستاز استفاده میشود و موارد مصرف مقدماتی بسیاری وجود دارد که نشان میدهد SAMe ممکن است در کاهش چربیها مفید باشد.
موارد منع مصرف مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
حساسیت شناخته شده به محصولات حاوی SAMe.
موارد احتیاط مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
مبتلایان به اختلال دو قطبی بدون نظارت پزشکی نباید از SAMe استفاده کنند. افرادی که داروهای ضد افسردگی مصرف میکنند باید قبل از مصرف SAMe به جا و یا به علاوه آن داروها با پزشک خود مشورت نمایند و همچنان تحت نظر پزشک بمانند.
SAMe برای استفاده کودکان توصیه نمیشود. SAMe با اجازه پزشک و تحت نظر او میتواند توسط زنان باردار مورد استفاده قرار گیرد. مادران شیرده باید از مصرف مکمل SAMe خودداری کنند.
مدرکی مبنی بر اینکه SAMe جهش زا یا سرطان زا باشد وجود ندارد. اما از آنجایی که الگوهای متیلاسیون نوکلئیک اسید در افراد مبتلا به سرطان ممکن است تغییر یابد، استفاده از SAMe توسط بیماران سرطانی باید با پزشکان آنها در میان گذاشته شود.
SAMe ممکن است روزی در پیشگیری و حتی درمان بعضی از انواع سرطان موثر باشد اما در حال حاضر از آنجایی که یک عامل متیله کننده فعال است، بعضی موارد احتیاط در افراد مبتلا به سرطان توصیه شده است.
افرادی که تحت ژن درمانی قرار میگیرند باید از مصرف مکمل SAMe خودداری کنند.
عوارض جانبی مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
اگرچه SAMe در اروپا به عنوان یک دارو دستهبندی شده و به فروش میرسد، در ایالات متحده به عنوان یک مکمل غذایی در نظر گرفته میشود.
هیچ گزارشی از عوارض جانبی جدی در افرادی که این مکمل را در مقادیر تا 1600 میلیگرم در روز برای مدت طولانی مصرف کرده اند، وجود ندارد.
عوارض جانبی که گزارش شده است، شامل ناراحتیهای گوارشی خفیف مانند درد معده، تهوع، اسهال و نفخ، اضطراب، حرکات عضلانی زیاد، بی خوابی و هایپومانیا میباشد. هنگامی که این عوارض جانبی رخ میدهند اغلب با گذشت زمان کاهش یافته یا با کاهش دوز یا قطع مصرف برطرف میشوند. موارد مستندی از آلرژی به SAMe وجود ندارد.
تداخلات مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
تاکنون گزارشی مبنی بر تداخلات مضر با SAMe و سایر داروها، مکملهای غذایی یا غذاها وجود نداشته است.
اوردوز مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
هیچ موردی از اوردوز گزارش نشده است.
دوز و نحوه مصرف مکمل های غذایی اس- آدنوزیل- ال- متیونین
SAMe در دمای بالای صفر درجه سانتیگراد بسیار ناپایدار است. از دهه 1970 نمکهای خاصی از SAMe در دسترس قرار گرفتند که در دماهای بالاتر پایدار هستند.
این اشکال که به طور واضح مطلوب تر هستند، شامل SAMe پاراتولوئن سولفوناتها (SAMe tosyls) هستند. این اشکال پایدارتر در بسیاری از مطالعات SAMe مورد مصرف قرار گرفته اند، اما آنها همیشه همان فرمی نیستند که در مکملهای موجود در بازار یافت میشوند.
دیگر شکل پایدار دمایی SAMe 1 و4 بوتان دی سولفونات میباشد. حتی این اشکال پایدار دمایی باید بسیار خشک نگهداری شوند، چرا که رطوبت میتواند باعث هیدرولیز شود.
قرصهای پوشش دار انتریک پایدار توصیه میشوند. SAMe بیشتر به صورت قرصهای 200 میلی گرمی در دسترس است. دوز خوراکی معمول برای استفاده در افسردگی در محدوده 1600 -400 میلیگرم روزانه در دوزهای تقسیم شده میباشد.
برای مشکلات کبدی، مقادیر معمول گزارش شده تا 1600 میلیگرم روزانه در مقادیر تقسیم شده میباشد. برای سلامت استخوان و مفصل، مقدار معمول روزانه 1200-200 میلیگرم در دوزهای تقسیم شده میباشد.
SAMe باید همیشه با معده خالی یعنی یک ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از صرف غذا، خورده شود. اغلب در مقالات گزارش شده است که این مقادیر معمولا میتوانند زمانی که اثر مثبت به دست آمد، نصف شوند.
اثرات معمولا در طول 2 هفته بعد از شروع مکمل خود را نشان میدهند. توصیه میشود که SAMe با مکملهای B6، B12، فولیک اسید و شاید تری متیل گلایسین (خصوصا در افراد مبتلا به سطوح بالای هوموسیستئین) مصرف شود.
بعضی مکملهای SAMe دارای B6 و B12 و فولیک اسید هستند. این ریزمغذیهای دیگر به متابولیزه شدن هوموسیستئین کمک میکنند که در سطوح بالا، خطر بیماری قلبی - عروقی و بعضی از اختلالات دیگر را بالا میبرد.
........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر
توصیه
های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های
غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی
بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت
مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل
از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های
غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر
دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان
باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به
توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه
داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و
معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه
مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و
دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.