برای داشتن بدن سالم،جزئیات مصرف مکمل های غذایی ناتوکیناز یا ساب‌تیلیسین NAT را بخوانیم
ناتوکیناز یا ساب‌تیلیسین NAT، یک آنزیم سرین پروتئاز می‌باشد که فعالیت فیبرینولیتیک دارد. فیبرینولیز، یک فرآیند بیوشیمیایی می‌باشد که لخته‌ها و ترومبوزهای خون را تجزیه می‌کند.
اخیراً کشف شده است که پروتئازهای موجود در غذاهای تخمیری محلی، توانایی پیشگیری از ایجاد لخته‌های خونی را دارند. پروتئازی که بیش از همه مورد مطالعه قرار گرفته است ناتوکیناز می‌باشد که از ناتو (natto) استخراج می‌شود.
ناتو یک غذای تخمیری از دانه‌های سویا می‌باشد که جزء غذاهای سنتی ژاپن بوده و قدمت 1000 ساله دارد. ناتو از طریق بخارپز کردن و جوشاندن دانه‌های سویا و سپس تخمیر کردن آن بوسیله‌ی باکتری Bacillus subtilis تهیه می‌شود.
ناتوکیناز از محصول تخمیر شده تولید و سپس خالص می‌شود.
ناتوکیناز از 275 واحد آمینواسیدی تشکیل شده و وزن مولکولی آن 728/27 کیلودالتون می‌باشد.
در بررسی‌های آزمایشگاهی و نیز مطالعات انجام شده روی بدن موجودات زنده، ناتوکیناز 4 برابر بیشتر از ماده‌ی فیبرینولیتیک طبیعیپلاسمین اثرات فیبرینولیتیکی دارد.
این ماده در سال 1987 کشف شده و پس از آنزیم فیبرینولیتیک اوروکیناز نامگذاری شد.
علاوه بر توانایی آن در فیبرینولیز، دیده شده است که این ماده به دنبال تزریق شدن به داخل زجاجیه، جداشدن زجاجیه‌ی خلفی را تحریک می‌کند که بر این اساس میتواند در عمل لیز کردن زجاجیه، بعنوان دارو، مفید باشد.
عملکرد مکمل های غذایی ناتوکیناز یا ساب‌تیلیسین NAT
ناتوکیناز اثرات ضد ترومبوز و فیبرینولیتیک دارد.
مکانیسم اثر مکمل های غذایی ناتوکیناز یا ساب‌تیلیسین NAT
انعقاد خون پاسخ اصلی بدن در برابر تهدید خونریزی‌های وسیع و کشنده می‌باشد. تقابل بین پلاکت‌ها و فاکتورهای انعقادی خون بخصوص فیبرین منجر به تولید پلاک‌های هموستاتیک می‌شود که باعث توقف جریان خون در محل آسیب عروقی میگردد.
بدیهی است که این مکانیسم بیشترین اهمیت را برای زنان و مردان اولیه داشته است که بطور مداوم با خطراتی مواجه میشدند که میتوانست منجر به خونریزی کشنده در آنها شود.
انسانهای مدرن در معرض انواع مختلف خطراتی هستند که میتوانند آبشار فرایندهای انعقادی را در بدن فعال سازند.
فشار خون بالا و افزایش میزان کلسترول و LDL- کلسترول بطور وسیعی با زندگی مدرن و عادات و فعالیت فیزیکی محدود امروزی همراهند و میتوانند از طریق مکانیسم‌های التهابی و اکسیداتیو منجر به آسیب اندوتلیوم عروق شوند و شرایطی را ایجاد کنند که باعث تجمع پلاکتی، فعال شدن آبشارهای انعقادی و تشکیل لخته‌ی فیبرینی متصل شونده به دیواره‌ی سالم عروق شوند.
فیبرین پروتئین اصلی تشکیل دهنده‌ی لخته‌ی فیبرینی خون یا ترومبوز بوده و در مراحل نهایی آبشار انعقادی با فعالیت ترومبین از فیبرینوژن تولید می‌شود.
تجمع فیبرین در عروق خونی معمولاً ترومبوز را افزایش داده و منجر به انفارکتوس‌های قلبی و سکته‌های مغزی می‌شود. در موارد توضیح داده شده در این بخش لخته‌های خون حفاظت کننده می‌باشد.
خوشبختانه سیستم دیگری برای تنظیم سیستم آبشار انعقادی وجود دارد و آن سیستم آبشار فیبرینولیتیک می‌باشد.
سیستم فیبرینولیتیک در زمان بهبودی، عروق خونی بسته شده را مجدداً باز می‌کند تا خون در رگ خونی آسیب‌دیده که لخته در داخل آن ایجاد شده بود جریان یابد. سیستم فیبرینولیتیک نوع دیگری از واکنش‌های آبشاری می‌باشد.
فاکتور اصلی فیبرینولیتیک پلاسمین می‌باشد که از فیبرینوژن فعال شده توسط فعال کننده‌ی پلاسمینوژن بافتی (tPA) تولید می‌شود.
سیستم فیبرینولیتیک روی پلاکت‌های فیبرینی تشکیل شده به دنبال خونریزی بخوبی عمل می‌کند ولی متأسفانه روی ترومبوزهای تشکیل شده در عروق مغزی و کرونر که منجر به ایجاد انفارکتوس‌های قلبی و سکته‌ی مغزی می‌شوند تأثیر خوبی ندارد.
فیبرینولیتیک‌های دارویی که با عنوان خردکننده‌های لخته نیز شناخته می‌شوند، و در بخش مراقبت‌های ویژه بکار میروند عبارتند از: استرپتوکیناز آلتپلاز alteplase (فعال کننده‌ی نوترکیب پلاسمینوژن)، رتپلاز reteblase و تنکتپلاز tenecteplase.
استرپتوکیناز به پلاسمینوژن متصل شده و یک کمپلکس فعال تشکیل می‌دهد که فیبرین را تجزیه کرده و ترومبوز را می‌شکند.
موارد دیگر، فرم‌های تغییر یافته‌ی فعال کننده‌ی پلاسمینوژن هستند.
ناتوکیناز اولین فیبرینولیتیک پروتئازی بود که از غذاهای تخمیری جدا شد و برخلاف فیبرینولیتیک‌های تزریقی ذکر شده در بالا، یک عامل فیبرینولیتیک خوراکی می‌باشد.
مکانیسم اثر دقیق ناتوکیناز هنوز بطور کامل شناخته نشده است ولی اطلاعات ما در مورد آن زیاد می‌باشد. ناتوکیناز برخلاف استرپتوکیناز، آلتپلاز، رتپلاز و تنکتپلاز، عملکرد فعال‌کنندگی پلاسمینوژن را ندارد ولی تا حدودی میتواند با اثرات پروتئولیزی محدودی که دارد فیبرین را حل کند.
این ماده همچنین تولید tPA را تحریک می‌کند که منجر به تبدیل پلاسمینوژن به پلاسمین می‌شود.
دیده شده است که ناتوکیناز میتواند مهار کننده‌ی تیپ 1 فعال کننده‌ی پلاسمینوژن (PAI-1) را شکسته و غیرفعال سازد. PAI-1 مهار کننده‌ی اصلی فیبرینولیز بوده و براساس نسبت میزان آن به tPA فعالیت کلی سیستم فیبرینولیز تنظیم می‌شود.
فارماکوکینتیک مکمل های غذایی ناتوکیناز یا ساب‌تیلیسین NAT
اطلاعات ما در مورد فارماکوکینتیک ناتوکیناز ناکامل است. معلوم شده است که ناتوکیناز پس از هضم شدن در داخل دئودنوم، از روده‌ی باریک موش‌ها جذب می‌شود.
بعد از جذب شدن، فیبرینولیز را تحریک می‌کند. ناتوکیناز یک پروتئین نسبتاً پایدار می‌باشد ولی مکانیسم دقیق جذب آن از روده بطور کامل شناخته نشده است.
احتمالاً جذب آن از طریق گردش خون انتروپانکراتیک صورت میگیرد. در بررسی‌های روی حیوانات دیده شده است که ناتوکیناز به دنبال مصرف
خوراکی میتواند ترومبوزها را حل کند.
همچنین در مطالعات روی انسان‌ها دیده شده است که مصرف خوراکی ناتوکیناز توانایی افراد در حل کردن لخته‌های خون را افزایش می‌دهد.
در هردوی موارد انسانی و حیوانی، میتوان بیان کرد که ناتوکیناز از طریق روده‌ها جذب می‌شود.
برای آگاهی از جذب، توزیع، متابولیسم و دفع ناتوکیناز در انسان‌ها، باید مطالعات بیشتری انجام شود.
........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر
توصیه
های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های
غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی
بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت
مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل
از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های
غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر
دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان
باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به
توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه
داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و
معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه
مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و
دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.
