کاربردهای مکمل غذایی مولیبدنوم
مولیبدنوم یک مادهی معدنی ریزمغذی ضروری در حیوانات و انسانها میباشد. این ماده در برخی از بافتهای بدن انسان وجود دارد و برای فعالیت برخی از آنزیمهای دخیل در کاتابولیسم مانند کاتابولیسم پورینها و آمینواسیدهای گوگرددار نیاز میباشد.
مولیبدنوم یک فلز واسطه با عدد اتمی 42، وزن اتمی 94/95 دالتون با نماد Mo است. ترکیبات مولیبدنوم جزء مواد نادر تشکیل دهندهی پوستهی زمین میباشد.
در حقیقت، مولیبدنوم فقط حدود 3 برابر فراوانتر از طلا میباشد. کانی اصلی مولیبدنوم، مولیبدنیت (مولیبدنوم دیسولفید) میباشد. فرمهای ارگانیک مولیبدنوم در موجودات زنده، از باکتریها تا حیوان و انسان وجود دارد.
با وجود مقدار اندک آن، کمبود مولیبدنوم در انسانها نادر است ولی توصیف شده است. بیماری که برای مدت طولانی تحت تغذیهی کامل وریدی (TPN) بود، دچار سندرمی با علایم هایپواوریسمی، هایپرمتیونینمی، دفع ادراری کم سولفات، تاکیکاردی، تاکیپنه و اختلالات ذهنی و بینایی شد.
علایم سندرم با مصرف L-میتونین بدتر شده و بیمار در نهایت دچار کما شد. زمانیکه مولیبدنوم، به فرم آمونیوم مولیبدات به TPN اضافه شد، حال بیمار بهتر شد.
اثرات زیانآور کمبود مولیبدنوم اساساً به دلیل تجمع سولفیت ناشی از کاتابولیسم L-سیستئین بود. سولفیت برای سیستم عصبی سمی میباشد و مولیبدنوم برای متابولیسم و تبدیل آن به فرم غیرسمی ضروری است.
اندیکاسیون و کاربرد مکمل غذایی مولیبدنوم
در موارد کمبود مولیبدنوم ناشی از تغذیهی کامل وریدی طولانی مدت، استفاده از مولیبدنوم اندیکاسیون مییابد.
علیرغم وجود برخی شواهد اپیدمیولوژیکی بیانگر شیوع بیشتر کارسینوم مری در ساکنان مناطقی که مولیبدنوم کمی در خاکشان دارند، هنوز اندیکاسیونی برای استفاده از مکمل مولیبدنوم در پیشگیری از سرطان وجود ندارد.
هیچ مدرک معتبری برای تأیید استفاده از مولیبدنوم در پیشگیری از آنمی، حفاظت در برابر پوسیدگی دندان و برخی موارد فقدان نیروی جنسی وجود ندارد.
موارد منع مصرف مکمل غذایی مولیبدنوم
استفاده از مولیبدنوم در افرادیکه به هریک از اجزای تشکیل دهندهی فرآوردههای حاوی مولیبدنوم حساسیت دارند منع مصرف دارد.
موارد احتیاط مکمل غذایی مولیبدنوم
زنان باردار و مادران شیرده باید از استفاده از مکملهای مولیبدنوم با دوزهای بیشتر از مقادیر RDA ایالات متحده (75 میکروگرم در روز) اجتناب کنند.
میزان دریافت روزانهی مولیبدنوم از رژیم غذایی در ایالات متحده از 120 تا 240 میکروگرم متغیر است و میزان متوسط آن 180 میکروگرم در روز میباشد.
دریافت مقادیر تکمیلی مولیبدنوم به اندازهی 75 میکروگرم در روز، میزان دریافت را به حداکثر مقدار مجاز بیخطر تخمین زده شده و میزان کافی دریافت روزانهی مولیبدنوم از رژیم غذایی میرساند.
افراد مبتلا به هایپراوریسمی و یا نقرس باید در استفاده از مکملهای مولیبدنوم با دوزهای بالاتر از مقادیر RDA ایالات متحده احتیاط کنند.
استفاده از مولیبدنوم بخصوص تتراتیومولیبدات، برای درمان سرطان یا بیماری ویلسون تجربی میباشد.
عوارض جانبی مکمل غذایی مولیبدنوم
مصرف مولیبدنوم با دوزهای 10 تا 15 میلیگرم در روز با ایجاد سندرم شبه نقرس و هایپراوریسمی همراه میباشد.
دوزهای تکمیلی مولیبدنوم تا 500 میکروگرم عموماً بخوبی تحمل میشوند.
هرچند، یک گزارش از آقایی وجود دارد که به دنبال مصرف مولیبدنوم با دوز 800 -300 میکروگرم در روز به مدت 18 روز دچار مسمومیت حاد با این ماده شده است. (به توضیحات مربوط به دوز بیش از اندازهی دارو مراجعه کنید.)
تداخلات مکمل غذایی مولیبدنوم
داروها
استامینوفن: دوزهای بالای مولیبدات میتواند متابولیسم استامینوفن را مهار کند.
مکملهای غذایی
مس: دوزهای بالای مولیبدات میتواند از جذب مس ممانعت کند. همینطور، دوزهای بالای مس میتواند از جذب مولیبدنوم جلوگیری کرده و بطور کلی میزان مولیبدنوم را کاهش دهد.
غذاها
دوزهای بالای مولیبدنوم میتوانند جذب مس را از غذاها مهار کنند.
اور دوز مکمل غذایی مولیبدنوم
یک مورد گزارش از مسمومیت حاد با مولیبدنوم در اثر مصرف مکملهای غذایی مولیبدنوم وجود دارد.
بیمار، یک آقای تقریباً 40 ساله، 5/13 میلیگرم دوز اضافی از مولیبدنوم را در مدت 18 روز مصرف کرده بطوریکه میزان دریافت روزانهی وی 800-300 میکروگرم در روز بوده است.
این مسئله باعث بروز سایکوز حاد (توهمات بینایی و شنیداری)، چندین نوبت تشنج ابسنس
(Petit mal) و یک نوبت تشنج بزرگ (grand mal) در وی شد. بیمار با استفاده از شلاتور درمانی درمان شده و علایم و نشانهها بعد از چند ساعت تسکین یافتند.
بررسیهای نوروسایکولوژیک و Spectral Emission Computer Tomography آسیب لوب تمپورال مغز را نشان دادند. افسردگی ماژور و اختلالات یادگیری تا یکسال پس از مسمومیت با مولیبدنوم ادامه یافتند. هیچ گزارش دیگری از مصرف بیش از حد این ماده وجود ندارد.
علاوه بر این، سایر گزارشات از افرادی که روزانه تا 500 میکروگرم یا بیشتر مولیبدنوم را برای مدت طولانیتری مصرف میکردهاند، هیچگونه عارضهی جانبی را ذکر نکردهاند.
دوز ونحوه مصرف مکمل غذایی مولیبدنوم
مکملهای مولیبدنوم معمولاً به فرم سدیم مولیبدات و گاهی به فرم آمونیوم مولیبدات موجود میباشد. مولیبدنوم در فرآوردههای ترکیبی شامل ترکیبات مولتیویتامین/ مولتیمینرال وجود دارد.
دوز تکمیلی معمول 75 میکروگرم در روز میباشد. مقدار مولیبدنوم ذکر شده روی برچسبهای مکملهای تغذیهای، مقدار عنصر مولیبدنوم را ذکر میکند.
سازمان غذا و داروی آکادمی ملی علوم ایالات متحده مقدیر زیر را برای میزان دریافت روزانهی مولیبدنوم از رژیم غذایی (DRI) توصیه میکند:
میزان DRI (روز/ میکروگرم) |
|
میزان کافی دریافت (AI) 2 |
نوزادان 6-0 ماه |
3 |
12-7 ماه |
میزان مجاز دریافت روزانه (RDA) 17 |
کودکان 3-1 سال |
22 |
8-4 سال |
34 |
پسرها 13-9 سال |
43 |
18-14 سال |
34 |
دخترها 13-9 سال |
43 |
18-14 سال |
45 |
مردان 30-19 سال |
45 |
50-31 سال |
45 |
70-51 سال |
45 |
بیشتر از 70 سال |
45 |
زنان 30-19 سال |
45 |
50-31 سال |
45 |
70-50 سال |
45 |
بیشتر از 70 سال |
50 |
حاملگی 18-14 سال |
50 |
30-19 سال |
50 |
50-31 سال |
50 |
شیردهی 18-14 سال |
50 |
30-19 سال |
50 |
50-31 سال |
موارد زیر خلاصهای از حداکثر میزان دریافت قابل تحمل (UL) برای گروههای سنی و شرایط مختلف میباشد:
غیر قابل تعیین |
نوزادان 6 تا 0 ماه |
غیر قابل تعیین |
12-7 ماه |
300 |
کودکان 3-1 سال |
600 |
8 -4 سال |
1100 |
13-9 سال |
1700 |
نوجوانان 18-14 سال |
2000 |
بالغین 19 سال و بیشتر |
1700 |
حاملگی
|