موارد منع مصرف، موارد احتیاط، عوارض جانبی مکمل های غذایی منگنز

اطلاعات کمی در مورد فارماکوکینتیک منگنز در انسان‌ها در دست می‌باشد. به نظر میرسد میزان جذب نسبی منگنز خورده شده کم بوده و در حدود %5 است.

زمانیکه دریافت منگنز از رژیم غذایی افزایش می‌یابد، میزان جذب کاهش می‌یابد. زمانیکه میزان دریافت منگنز از رژیم غذایی کم باشد، جذب آن افزایش می‌یابد.

به نظر میرسد جذب از روده‌ی باریک و از طریق هر دو مکانیسم انتقال فعال و انتشار غیر فعال انجام می‌شود. یونهای منگنز توسط سیستم پورت به کبد منتقل می‌شوند.

اینکه منگنز به چه شکل به کبد منتقل می‌شود- متصل به آلبومین، آلفا2- ماکروگلوبولین، کمپلکس‌های منگنز هیدراته و غیره- مشخص نمی‌باشد.

بخشی از منگنز توسط سلولهای کبدی برداشت می‌شود و بخشی نیز از طریق گردش خون سیستمیک به بافت‌های مختلف بدن منتقل می‌شود.

قسمتی از منگنز به پروتئین پلاسمایی ترانسفرین متصل می‌شود ولی به نظر میرسد حامل‌های دیگری نیز وجود دارند که منگنز را در گردش خون سیستمیک انتقال میدهند.

منگنز عمدتاً در میتوکندری سلولها یافت می‌شود. منگنز جذب شده عمدتاً از طریق مسیر صفراوی دفع می‌شود. مقدار کمی از آن نیز به داخل ادار دفع می‌شود.

اندیکاسیون‌ و کاربرد مکمل های غذایی منگنز
منگنز، علاوه بر استفاده از آن در ناهنجاری‌های نادر و آشکار ناشی از کمبود آن، ممکن است در موارد پوکی استخوان، استئوآرتریت و سندرم‌های پیش از قاعدگی (PMS) تا حدودی مؤثر باشد. مدارک مربوط به این اثرات منگنز مقدماتی و اولیه می‌باشد.

موارد منع مصرف مکمل های غذایی منگنز
مکمل‌های منگنز در افراد مبتلا به نارسایی کبدی منع مصرف دارد. دیده شده است در مبتلایان به بیماری پیشرفته‌ی کبدی، منگنز در هسته‌های قاعده‌ای آنها تجمع می‌یابد. تصور می‌شود که منگنز در مبتلایان به نارسایی کبدی در بروز انسفالوپاتی کبدی نقش دارد.

این عنصرعمدتاً توسط صفرا حذف می‌شود بنابراین اختلال در کارکرد کبد، منجر به کاهش دفع منگنز می‌شود.
مکمل‌های منگنز در افرادیکه به هریک از اجزای تشکیل دهنده‌ی مکمل‌های حاوی منگنز حساسیت دارند منع مصرف دارد.

موارد احتیاط مکمل های غذایی منگنز
زنان باردار و مادران شیرده باید از دریافت منگنز بیش از حداکثر مقادیر مجاز تخمین زده شده و میزان دریافت کافی روزانه از طریق رژیم غذایی (ESSADI)، اجتناب کنند. ESSADI برای افراد 11 سال و بزرگتر، 2 تا 5 میلی‌گرم در روز می‌باشد.

عوارض جانبی مکمل های غذایی منگنز
مکمل‌های خوراکی منگنز عموماً به خوبی تحمل می‌شوند. ولی، در افراد مبتلا به نارسایی کبد، منگنز خوراکی میتواند نوروتوکسیک باشد. منگنز عمدتاً از طریق صفرا حذف می‌شود و اختلال عملکرد کبدی باعث کاهش دفع منگنز می‌شود.

در مبتلایان به نارسایی کبدی، منگنز میتواند در هسته‌های قاعده‌ای تجمع یافته و انسفالوپاتی کبدی را تشدید کرده و یا علایم مشابه بیماری پارکینسون ایجاد کند.

منگنز تحت شرایط خاصی سمی می‌باشد. نارسایی کبدی در مطالب فوق توضیح داده شد.

کارگران معدن که در تماس با غلظت‌های بالای گرد منگنز قرار داشتند، علایمی را بروز دادند که در روستاهای معدنی شیلی شمالی که این ناهنجاری برای اولین بار در آنجا دیده شد، جنون منگنز یا "locura manganica" نامیده می‌شود.

در مراحل نهایی این بیماری،علایم مشابه بیماری پارکینسون دیده می‌شود. لوودوپا درمان مراحل نهایی و دیررس جنون منگنز می‌باشد.

چند گزارش بیان میکنند مسمومیت با منگنز در افرادیکه بطور طولانی مدت تغذیه‌ی کامل وریدی (TPN) دریافت میکرده‌اند ایجاد شده و منجر به بروز پارکینسونیسم گشته که با لوودوپا درمان می‌شود.

تداخلات مکمل های غذایی منگنز
داروها
آنتی اسیدها: مصرف همزمان منگنز و آنتی اسیدهای حاوی منیزیوم مانند آلومینیوم هیدروکسید/ منیزیوم هیدروکسید، آلومینیوم هیدروکسید/ منیزیوم کربنات و آلومینیوم هیدروکسید/ منیزیوم تری سیلیکات، میتواند جذب منگنز را کاهش دهد.

مسهل‌ها: مصرف همزمان منگنز و مسهل‌های حاوی منیزیوم، جذب منگنز را کاهش میدهد.
تتراسایکلین: مصرف همزمان منگنز و تتراسایکلین، جذب منگنز را کاهش میدهد.

مکمل‌های غذایی
کلسیم: مصرف همزمان منگنز و مکمل‌های کلسیم، جذب منگنز را کاهش میدهد.
آهن: مصرف همزمان منگنز و مکمل‌های آهن غیرهم، جذب منگنز را کاهش میدهد.

منیزیوم: مصرف همزمان منگنز و منیزیوم، جذب منگنز را کاهش می‌دهد.

غذاها
مصرف همزمان منگنز و غذاهای غنی از اسید فیتیک (نان تخمیر نشده، لوبیای خام، دانه‌های گیاهی، آجیل، حبوبات و مشتقات سویا) یا اگزالیک اسید (اسفناج، سیب‌زمینی شیرین، ریواس و لوبیا) میتواند جذب منگنز را کاهش دهد.

دوز و نحوه مصرف مکمل های غذایی منگنز
مکمل‌های منگنز به چندین فرم وجود دارند که عبارتند از: منگنز گلوکونات، منگنز سولفات، منگنز آسکوربات و ترکیبات آمینواسیدی منگنز. منگنز بصورت مکمل‌های تکی و یا فرآورده‌های ترکیبی وجود دارد.

یکی از فرآورده‌های ترکیبی که برای سلامت استخوان‌ها/ مفاصل استفاده می‌شود حاوی کندرویتین سولفات، گلوکزآمین هیدروکلرید و منگنز آسکوربات می‌باشد.

میزان معمول مصرف مکمل‌های منگنز 2 تا 5 میلی‌گرم در روز می‌باشد.
خلاصه‌ای از DRIs برای گروه‌های مختلف سنی در زیر آمده است:

مقادیر DRI (روز/ میلی‌گرم)

 مطالب زیر خلاصه‌ای از حداکثر میزان دریافت قابل تحمل (UL) برای گروه‌های سنی و شرایط مختلف می‌باشد: