مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
بطور کلی، عنوان لاکتوتری پپتیدها اشاره دارد به پپتیدهای مشتق شده از شیر که از زنجیرههای سه آمینواسیدی تشکیل شدهاند.
در اوایل دهه 1990، محققان ژاپنی دو تری پپتید از شیر تخمیر شده و بعدها مستقیماً از کازئین، پروتئین اصلی شیر، استخراج کردند که اثرات ضد فشار خونی داشتند.
آنها، نام این دو تری پپتید را در مجموع لاکتوتری پپتید نامیدند. توالی آمینواسیدی در یکی از این دو لاکتوتری پپتید بصورت L-ایزولوسین- L-پرولین- L-پرولین(L-ایزولوسیل- L-پرولیل- L-پرولین، IPP,IIe-Pro-Pro؛ شمارهی CAS آن 26001-32-1) میباشد.
توالی آمینواسیدی در لاکتوتری پپتید دیگر بصورت L-والین- L-پرولین- L-پرولین(L-والیل- L-پرولیل- L—پرولین، VPP, Val-Pro-Pro؛ شمارهی CAS آن 58872-39-2) میباشد.
وزن مولکولی IPP 3/325و فرمول تجربی آن C16H27N3O4 میباشد. وزن مولکولی VPP 4/311 و فرمول تجربی آن C15H25N3O4 میباشد.
در دههی 1990، براساس مدلهای تجربی حیوانی برای فشار خون بالا و سپس بررسیهای انسانی برای فشار خون بالا و مرحلهی قبل از آن (Prehypertension)، کشف شد که لاکتوتری پپتیدها اثرات کاهندگی فشار خون دارند.
تقریباً 18 بررسی کلینیکی روی انسانها که اغلب در ژاپن و کمتر در ایالات متحده انجام شدند نشان دادند که لاکتوتری پپتیدها تا درجاتی اثرات کاهندگی فشار خون دارند.
شواهد بدست آمده از یک متاآنالیز که اخیراً انجام شده است نشان میدهد که لاکتوتری پپتیدها (VPP, IPP) درافراد با فشار خون بالا و مرحلهی قبل از آن (Prehypertensive) اثرات کاهندگی فشار خون دارند.
نکتهی جالب اینکه برخی فرهنگها بر این باورند که شیر حیوانات مختلف مانند گاو، بز، شتر و گاومیش، روی فشارخون، سکته و بیماریهای قلبی عروقی اثرات مثبت دارند.
مکانیسم عمل مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
در آزمایشگاه، هر دوی VPP و IPP، آنزیم تبدیل کنندهی آنژیوتانسین I (ACE) را مهار میکنند. همچنین VPP و IPP در موشهای مبتلا به فشار خون اولیه (SHRs) که مدلهای حیوانی اصلی برای فشار خون بالا میباشد، باعث کاهش هر دو فشار خون سیستولیک و دیاستولیک شدند.
تصور میشود که اثر کاهندگی فشار خون لاکتوتری پپتیدها در SHRs به دلیل مهار ACE میباشد که منجر به کاهش تولید انقباض دهندهی عروقی آنژیوتانسین II و افزایش میزان منبسط کنندهی عروقی برادی کینین میشود.
سیستم رنین–آنژیوتانسین عامل اصلی در تنظیم سیستم قلبی عروقی و فشار خون میباشد.
مرور مختصری از RAS به شرح زیر میباشد: رنین (پروتئین تولید شده در کلیهها که عملکرد آنزیمی دارد) آنژیوتانسینوژن (پروتئین تولید شده در کبد) را به آنژیوتانسین I (Ang I که یک دکاپپتید است) تبدیل میکند.
آنژیوتانسین I بوسیلهی آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین I (ACE) به آنژیوتانسین II (Ang II که یک اکتاپپتید است) تبدیل میشود. علاوه بر این، در سیستم کینین–کالیکرین، ACE، برادی کینین نوناپپتید منبسط کنندهی عروق را به یک هپتاپپتید غیر فعال تبدیل میکند.
ACE در ساختار خود دو ناحیهی کاتالیتیک دارد –ناحیهی C که تبدیل Ang I به Ang II را کاتالیز میکند و ناحیهی N که تبدیل برادی کینین به هپتاپپتید را کاتالیز میکند.
انقباض عروقی و افزایش فشار خون زمانی اتفاق میافتدکه Ang II به گیرندهی تیپ I آنژیوتانسین II (AT1)، که یک گیرندهی جفت شونده با پروتئین G است، متصل میشود.
مهار ACE منجر به کاهش مقادیر Ang II شده و موجب انبساط عروقی وکاهش فشار خون میشود. علاوه بر این، مهار ACE از غیر فعال شدن برادی کینین جلوگیری میکند و اجازه میدهد تا این نوناپپتید در نقش منبسط کنندهی عروقی خود عمل کرده و فشار خون را کاهش دهد.
یک مطالعهی کلینیکی دوسویه کور متقاطع کنترل شده با دارونما روی افراد مذکر با فشار خون بالای خفیف انجام شد که در آن این افراد برای مدت یک هفته با لاکتوتری پپتیدها درمان شدند ولی هیچگونه تفاوتی در فشار خون سیستولیک و دیاستولیک بین گروه دریافت کننده VPP و IPP و افرادیکه دارو نما دریافت کرده بودند، دیده نشد.
این مسئله غیر منتظره نبود زیرا بطور معمول بیش از یک هفته طول میکشد تا اثرات کاهندگی فشار خون لاکتوتری پپتیدها آشکار شود. هر چند، در این مطالعه آشکار شد که لاکتوتری پپتیدها مستقل از اثرات کاهندگی فشار خون، عملکرد اندوتلیال عروق را بهبود میبخشند.
برای تعیین عملکرد اندوتلیال عروق، با استفاده از پلتیسموگرافی میزان هیپرمی واکنشی قسمت فوقانی ساعد چپ بعنوان یک شاخص عملکرد اندوتلیال اندازهگیری شد.
مکانیسمهای احتمالی که از طریق آنها VPP و IPP عملکرد اندوتلیال عروق را بهبود میبخشند بدین صورت است: تون عروقی کلید کنترل فشار خون است و میزان فراهم زیستی اندوتلیال نیتریک اکسید (NO) برای تون عروقی کلیدی میباشد.
تون عروقی توسط NO تنظیم میشود که این ماده از طریق افزایش cGMP (گوانوزین مونو فسفات حلقوی) داخل سلولی و فعالسازی پروتئین کیناز I وابسته به (PKG1) cGMP منجر به انبساط عروقی میشود.
فعالیت ACE منجر به تولید Ang II میشود که این ماده به گیرندهی خود متصل شده و باعث انقباض عروق و فعالسازی آنزیم نیکوتین آمید آدنین دی نوکلئوتید فسفات – اکسیداز (NADPH-اکسیداز) میشود.
NADPH-اکسیداز تولید رادیکالهای سوپراکسید را کاتالیز میکند که این رادیکالها میتوانند با نیتریک اکسید اندوتلیال واکنش داده و پروکسی نیتریت تولید کنند و بدین ترتیب فراهم زیستی اندوتلیالی NO را کاهش داده و باعث انقباض عروقی شوند.
مهار ACE منجر به کاهش تولید آنژیوتانسین II و جلوگیری از غیر فعال شدن برادی کینین میشود و نتیجتاً باعث انبساط عروق و افزایش فراهم زیستی اندوتلیالی NO میگردد.
این مکانیسم حتی در صورت عدم وجود تغییر در فشار خون، عملکرد اندوتلیال عروق را بهبود میبخشد.
در بررسیهای آزمایشگاهی، دیده شد که VPP و IPP، بخصوص IPP، بیان ژن استئو بلاستها را که از سلولهای بنیادی مزانشیمال انسانی تمایز مییابند، تحریک میکنند.
دیده شد IPP، پروتئین وابسته به هورمون پاراتیروئید (PTHrP)، پروتئین مورفوژنیک استخوانی (PMP-5) و پروتئین متصل شوندهی واکنشی (CREB)cAMP را افزایش داده و گیرندهی ویتامین (VDR) D و کاسپاز–8، پروتئاز سیستئینی وابسته به کلسیم که نقش مهمی در آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شدهی سلولی) دارد، را کاهش میدهد.
مکانیسم عمل خاص لاکتوتری پپتیدها در تحریک استئوبلاستها نامشخص است؛ همچنین مشخص نیست که آیا لاکتوتری پپتیدها استئوبلاستها را در داخل بدن نیز تحریک میکنند یا نه.
فارماکوکینتیک مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
پرولین بطور معمول بعنوان یک آمینواسید طبقهبندی میشود. اگرچه پرولین واقعاً یک آمینواسید است ولی اتصالات بین پرولین وسایر آمینواسیدها درساختار پپتیدهای آمیدی نیست بلکه اتصالات ایمیدی هستند.
اتصالات ایمیدی، نسبت به اتصالات آمیدی که اتصال معمول بین آمینواسیدها در ساختار پپتیدها میباشد، در برابر هیدرولیز آنزیمی بسیار مقاوم ترند. به دنبال مصرف خوراکی لاکتوتری پپتیدها، VPP و IPP بصورت دست نخورده به رودهی باریک میرسند.
کارآیی جذب تری پپتیدها از رودهی باریک کم است ولی به اندازهی میزان جذب پپتیدهای حاوی بیش از سه آمینواسید کم نیست. به دنبال جذب، VPP و IPP به داخل جریان خون سیستم پورت وارد میشوند و از طریق پلاسما در بافتهای مختلف بدن شامل آئورت و ریهها توزیع میگردند.
برای داشتن تصویر واضح تری از فارماکوکینتیک لاکتوتری پپتیدها، مطالعات بیشتری باید در این زمینه انجام شود.
اندیکاسیون و کاربرد مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
لاکتوتری پپتیدها در کنترل فشار خون نقش دارند و میتوانند تودهی استخوانی را افزایش داده و خطر بروز شکستگی را کاهش دهند.
موارد منع مصرف مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
حساسیت شناخته شده به یک محصول حاوی لاکتوتری پپتید.
موارد احتیاط مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
لاکتوتری پپتیدها درمان اصلی فشار خون نمیباشد. این مواد در واقع برای تسریع، حمایت و حفظ فشار خون در وضعیت نرمال در نظر گرفته میشوند.
افرادیکه میتوانند استفاده از لاکتوتری پپتیدها را مد نظر داشته باشند عبارتند از: افرادیکه در مرحلهی قبل از فشار خون بالا (Prehypertension) هستند
(یعنی فشار خون سیستولیک 120 تا 139mmHg و/ یا فشار خون دیاستولیک 80 تا 90mmHg)، افرادیکه در حال حاضر در حال استفاده از داروهای ضد فشار خون هستند ولی هنوز به فشار خون هدف مورد نظر نرسیدهاند و میخواهند یک عامل خفیف کاهندهی فشار خون را قبل از اضافه کردن یک داروی دیگر استفاده کنند، وافرادیکه فشار خون بالای خفیف و مرزی به تازگی در آنها شناسایی شده و میخواهند فشار خونشان را با درمانهای غیر دارویی شامل ورزش و رژیم غذایی کاهش دهند. استفاده از لاکتوتری پپتیدها برای کاهش فشار خون باید با مشورت پزشک صورت گیرد.
عوارض جانبی مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
هیچ گزارشی از عوارض جانبی لاکتوتری پپتیدها، نه در فرم آشامیدنی شیری تخمیری آن و نه فرم قرصی آن، وجود ندارد. بخصوص، هیچ گزارشی از سرفهی ناشی از مهار کنندههای ACE یا آنژیوادم موجود نیست.
تداخلات مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
هیچ تداخلی از لاکتوتری پپتیدها با مکملهای غذایی، داروها و غذاها گزارش نشده است.
اور دوز مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
گزارش نشده است.
دوز و نحوه مصرف مکمل های غذایی لاکتوتری پپتیدها
دو فرم از قرصهای لاکتوتری پپتیدها در ایالات متحده موجود است: کپسولها و قرص ها. قرصها حاوی 5mg از VPP و IPP در 3 قرص میباشد و دوز توصیه شده 3 قرص در روز میباشد.
کپسولها حاوی 5mg از VPP و IPP در 2 کپسول میباشد و دوز توصیه شده 2 کپسول در روز است. بهترین میزان دوز مشخص نمیباشد. دوزهای تا 150mg در روز بدون هیچ عارضهی جانبی گزارش شدهای مصرف شدهاند.
آشامیدنیهای شیری ترش شده حاوی دوزهای مشابه لاکتوتری پپتیدها در ژاپن موجود میباشد.
کپسول هاو قرصهای لاکتوتری پپتیدها حاوی هیچ لاکتوز یا کازئینی نمیباشد.
........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر
توصیه های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.