تاثیر مکمل های غذایی گلوکزامین در سلامت

گلوکزامین یک آمینومونوساکارید بوده که در کیتین، گلیکوپروتئین‌ها و گلیکوزآمین گلیکانها (که سابقا به عنوان موکوپلی ساکاریدها شناخته می‏شدند) مانند هیالورونیک اسید و هپاران سولفات یافت می‌شود.

گلوکزامین به عنوان 2- آمینو – 2- د اکسی گلوکز، 2- آمینو–داکسی–بتا–D–گلوکوپیرانوز و کیتوزامین نیزشناخته می‌شود.
گلوکزامین به طور تجاری به صورت مکمل تغذیه‌ای در سه شکل گلوکزامین هیدروکلرید، یا گلوکزامین HCL، گلوکزامین سولفات و N- استیل- گلوکزامین در دسترس می‌باشد.

در PH خنثی و همچنین فیزیولوژیک، گروه آمینو در گلوکزامین پروتونه شده و به آن بار مثبت می‌دهد. اشکال نمکی گلوکزامین حاوی آنیون‌های منفی جهت خنثی کردن این بار می‌باشد.

آنیون گلوکزامین هیدروکلرید، کلرید و در گلوکزامین سولفات، سولفات می‌باشد. N- استیل گلوکزامین یک شکل حامل گلوکزامین می‌باشد که در آن گروه آمینی استیله شده، بنابراین بار آن خنثی می‌باشد.

امروزه اکثر مطالعات بالینی که اثر گلوکز آمین را روی استئوآرتریت بررسی می‏کنند، با استفاده از نمک‌های سولفات یا کلرید گلوکزامین انجام می‌شود. این سه شکل در آب محلول هستند.

گلوکزامین مورد استفاده در مکمل‌ها معمولاً از اسکلت خارجی موجودات دریایی مشتق شده است. گلوکزامین سنتتیک نیز در دسترس می‌باشد.

عملکرد مکمل های غذایی گلوکزامین
عملکرد گلوکزامین مکمل تاکنون مشخص نشده است. این ماده ممکن است در تحریک و برقراری ساختار و عملکرد غضروف در مفاصل بدن نقش داشته ‏باشد. گلوکزامین ممکن است ویژگی‌های ضد التهابی نیز داشته‏ باشد.

مکانیسم عمل مکمل های غذایی گلوکزامین
تا زمانیکه عملکرد خاص مکمل گلوکزامین تعیین شود، مکانیسم عمل آن در تخفیف درد آرتریتی و در ترمیم غضروف موضوع بررسی می‌باشد. بخش گسترده‌ای از بیوشیمی مولکول‌هایی که در گلوکزامین یافت می‌شوند، شناخته شده است.

از نظر بیوشیمیایی، گلوکزامین در متابولیسم گلیکو پروتئینها دخیل می‌باشد. گلیکو پروتئین‌ها، که به عنوان پروتئو گلیکان نیز شناخته می‌شوند، ماده زمینه‌ای را در ماتریکس خارج سلولی بافت همبند، تشکیل می‌دهند.

پروتئوگلیکان‌ها مواد پلی آنیونی با وزن مولکولی بالا و حاوی انواع بسیار مختلفی از زنجیره‌های جانبی هترو پلی ساکاریدی که به طور کوالانس به ستون پایه زنجیره پلی پتیپدی متصل هستند، می‌باشد.

این پلی ساکارید ها95% ساختار پروتئوگلیگان را تشکیل می‌دهند. در حقیقت، از نظر شیمیایی، پروتئوگلیکان‌ها بیشتر از پروتئین به پلی ساکارید‌ها شباهت دارند.

گروه‌های پلی ساکاریدی موجود در پروتئوگلیکان‌ها، گلوکز آمینو گلیکان‌ها یا GAGS نامیده می‌شوند. GAGs‌ها شامل هیالورونیک اسید، کندروتین سولفات، درماتان سولفات، کراتان سولفات، هپارین و هپاران سولفات می‌باشد. تمام GAG‌ها حاوی مشتقات گلوکزامین یا گالاکتوز امین هستند.

مشتقات گلوکزامین در هیالورونیک اسید، کراتان سولفات و هپاران سولفات است. کندروتین سولفات حاوی مشتقات گالاکتوزامین می‌باشد.
هیالورونیک اسید، گلوکزامین گلیکان حاوی گلوکوزامین برای عملکرد غضروف و مفاصل حیاتی می‌باشد.

زنجیره‌های GAG اجزای زیر بنایی آگرکان می‌باشد که در غضروف مفصل یافت می‌شود. آگرکان به غضروف مفصلی ویژگی ضربه‌گیری می‌بخشد.

که این کار را از طریق تامین فشار تورمی برای غضروف، که توسط نیروهای کششی فیبرهای کلاژن محدود می‌شود، انجام می‌دهد. این بالانس به غضروف مفصلی قابلیت تغییر شکل کشسانی داده که برای عملکرد آن حیاتی می‌باشد.

در مراحل اولیه بیماری مفصلی تخریبی، بیوسنتز آگرکان افزایش می‌یابد. با این حال، در مراحل بعدی سنتز آگرکان کاهش یافته که در نهایت منجر به از دست دادن خاصیت ارتجایی مفصلی و ایجاد سایر علائم استئوآرتریت می‌شود.

در طی روند پیشرفت استئوآرتریت، گلوکزامین اگزوژن می‌تواند نقش سودمندی داشته باشد. در محیط آزمایشگاه وقتی به محیط کشت گلوکزامین اضافه شود، کندروسیتها آگرکان بیشتری تولید می‏کنند در حالی که N- استیل گلوکزامین در این مطالعه کمتر موثر می‌باشد.

نتایج بررسی‌ها همچنین نشان می‌دهد، که گلوکزامین فعالیت آنتی اکسیدانی داشته و در مدل‌های حیوانی آرتریت سودمند می‌باشد.

آنیون مقابل نمک گلوکزامین (مانند کلرید یا سولفات) احتمالاً نقشی در عملکرد یا فارماکوکینتیک گلوکزامین ایفا نمی‏کند. به‏علاوه، سولفات در مکمل‌های گلوکزامین سولفات را نباید با گلوکزامین سولفات یافته شده در چنین GAG‌هایی مانند کراتین سولفات و هپاران سولفات اشتباه کرد.

در مورد مکمل، سولفات آنیون نمک می‌باشد و در مورد GAG‌ها، سولفات به صورت استر وجود دارد. همچنین، هیچ گلوکزامین سولفاتی در کندروتین سولفات وجود ندارد.

فارماکوکینتیک مکمل های غذایی گلوکزامین
فارماکوکینتیک گلوکزامین در ابتدا حاصل از مطالعات حیوانی می‌باشد. حدود 90% گلوکزامین تجویز شده به صورت خوراکی مانند نمک‌های گلوکزامین از روده کوچک جذب شده و از آنجا از طریق گردش خون باب به کبد منتقل می‌شوند.

به نظر می‏رسد که کسر قابل توجهی از گلوکزامین هضم شده، توسط متابولیسم گذر اول در کبد کاتابولیزه شده و پس از دریافت خوراکی، گلوکزامین آزاد در سرم شناسایی نمی‌شود.

در حال حاضر مشخص نمی‌باشد که چه مقدار از دوز دریافتی در مفاصل انسان‌ها برداشت می‌شود. در مطالعات حیوانی، مقداری برداشت در غضروف مفصلی دیده شده است.

........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر

توصیه های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.