مدیریت مصرف مکمل های غذایی جنیستئین

جنیستئین به دسته ایزوفلاون از فلاوونوئیدها تعلق دارد. این ماده همچنین به عنوان فیتو استروژن نیز طبقه‌بندی می‌شود. فیتواستروژن‌ها ترکیبات غیر استروئیدی مشتق از گیاهان می‌باشد که دارای فعالیت بیولوژیکی شبیه استروژن می‌باشد.

از یافته‌ها اینگونه برمی‏آید که جنیستئین اثرات خفیف استروژنی و هم ضد استروژنی دارد.
جنیستئین فرم آگلیکون جنیستین می‌باشد. ایزوفلاوونی که به طور طبیعی یافت می‌شود به صورت جنیستین گلیکوزید و به صورت گلیکوزیدهای "6–o- مالونیل جنیستین و "6–o- استیل جنیستین می‌باشد.

جنیستین و فرم گلیکوزیله آن اصولاً درحبوبات مانند لوبیای سویا و نخود یافت می‌شود. لوبیای سویا و سایر غذاهای تهیه شده از سویا، منابع اصلی این ماده می‌باشد. فرآورده‌های حاصل از سویای تخمیر نشده مانند توفو، حاوی سطوح بالاتری از گلیگوزیدهای جنیستئین هستند در حالی که فرآورده‌های تخمیری سویا مانند Tempeh و Miso حاوی سطوح بالاتری آگلیکون هستند.

جنیستئین یک ماده جامد و نامحلول در آب است. فرمول مولکولی آن C15H10O5 و وزن مولکولی آن 24/ 270 دالتون می‌باشد. جنیستئین همچنین به عنوان 5، 7-دی هیدروکسی -3-(4- هیدروکسی فنیل) -4 H-1-بنزوپیران - 4- one و'4، 5، 7- تری هیدروکسی ایزوفلاوون نیز شناخته می‌شود. جنیستین، که 7- بتا گلیکوزید جنیستئین می‌باشد، حلالیت بیشتری در آب نسبت به جنیستئین دارد.

جنیستئین، وقتی که به صورت مکمل تغذیه فروخته می‌شود، اصولاً به شکل گلیکوزید خود جنیستین وجود دارد.
ایزوفلاوون‌های سویا را هم ببنید.

فارماکوکینتیک مکمل های غذایی جنیستئین
فارماکوکینتیک جنیستئین در انسانها پیچیده بوده و خوب شناخته نشده است. شکل اصلی جنیستئین غذایی و مکمل‌ها،گلیکوزید جنیستین می‌باشد.

بخشی از جنیستین ممکن است توسط اسید معده و بخشی دیگر توسط بتا –گلیکوزیدازهای موجود درغذا به جنیستئین هیدرولیز شود. با این حال، بخش عمده جنیستین خورده شده به صورت دست نخورده به روده بزرگ می‌رسد.

در روده بزرگ، بتا - گلوکوزیدازهای باکتریایی، جنیستین را به جنیستئین هیدرولیز می‏کنند. جنیستئین در روده بزرگ جذب شده یا به دی هیدرو جنیستئین و 6- هیدروکسی -O- دس متیل آنگو لنزین متابولیزه می‌شود.

 جنیستئین جذب شده، در نهایت به کبد منتقل شده و از طریق آنزیم‌های کبدی فاز II (UDP- گلوکورونوزیل ترانسفرازها و سولفوترانسفرازها) تحت کنژوگاسیون با گلوکورونات و سولفات قرار می‌گیرد. گنژوگه‌های سولفات و گلیکورونید جنیستئین در ادرار و صفرا دفع می‌شوند. کنژوگه‌های جنیستئین ممکن است جهت آزاد سازی جنیستین دکنژوگه شده و مجدداً از طریق گردش روده ای-کبدی باز جذب شوند.

تفاوت قابل ملاحظه‌ای در جذب و متابولیسم جنیستین و جنیسنئین خورده شده، وجود دارد. برخی از داده‌ها نشان می‌دهد که جنیستئین ممکن است از جنیستین قابلیت فراهمی زیستی بیشتری داشته باشد. وسعت جذب جنیستئین مشابه اشکال آگلیکون و گلیکوزیدی است. داده‌های کمی در مورد توزیع بافتی جنیستئین موجود می‌باشد.

اندیکاسیون و کاربرد مکمل های غذایی جنیستئین
جنیستئین ممکن است در پیشگیری و درمان برخی سرطان‌ها، به ویژه سرطان پستان و پروستات نقش داشته باشد. مطالعات کلینیکی جهت تایید ویژگی‌های آنتی –آتروژنی جنیستئین و استفاده از آن به عنوان درمان جایگزین طبیعی، ایمن و موثر استروژن، در مراحل ابتدای خود می‌باشد.

برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد که ایزوفلاوون‌های سویا، شامل جنیستئین، ممکن است به تسکین علائم همراه یائسگی مانند پوکی استخوان و گرگرفتگی‌ها کمک کنند.(ایزوفلاوون‌های سویا را ببینید)

داده‌های اپیدمیولوژیک مطرح می‌کند که ایزوفلاوون‌های رژیم غذایی ممکن است موجب محافظت مقابل سرطان‌های مختلف به ویژه سرطان پروستات و پستان شود. دریافت رژیم غذایی حاوی مقادیر بالای سویا و فرآورده‌های آن در بخش‌هایی از آسیا به طور قابل توجهی با کاهش بروز سرطان پستان و پروستات مرتبط می‌باشد.

داده‌های اپیدمیولوژیک به طور کامل در این مورد سازگار نبوده، اما اغلب موید اثرات حفاظت کننده هستند. برخی از بررسی‌ها نشان داده‌اند که این حفاظت در نسل دوم افراد آسیایی مهاجر به ایالات متحده از بین رفته است.

نتایج یک بررسی حیوانی نشان داد که تغذیه رت‌ها در دوران نوزادی با جنیستئین، آنها را به طور قابل توجهی از سرطان‌های غدد پستانی ناشی از تماس با مواد شیمیایی محافظت می‏کند.

این محققان نتیجه گرفتند دریافت کافی جنیستئین در نوزادی، می‌تواند موجب اثرات محافظتی دائم علیه سرطان پستان شود. اثرات حفاظتی در انسان‌ها، به ویژه در برابر سرطان پستان نیز، ممکن است به دریافت جنیستئین در اوایل زندگی بستگی داشته باشد.

تحقیق بیشتری برای تایید این موضوع لازم است.
یکی از علائمی که اغلب زنان در هنگام یائسگی تجربه می‏کنند، احساس آزار دهنده‌ای می‌باشد که عموماً به عنوان گرگرفتگی(Hot Flashe) شناخته می‌شود. گرگرفتگی ناشی از پاسخ وازوموتر به کاهش سطح استروژن می‌باشد که می‌تواند روند عادی زندگی فرد را تا حدی مختل کند. با آنکه درمان جایگزین هورمون (HRT) یک درمان موثر برای گرگرفتگی است اما بسیاری از زنان از اثرات نامطلوب بالقوه آن نگران هستند.

این نگرانی‌ها پس از چاپ نتایج مطالعه استروژن و پروژسترون موسسه سلامت زنان (WHI)، در 7 ژوئن 2002 شدت گرفت. نتایج این مطالعه بر افزایش خطر سرطان پستان و بیماری قلبی عروقی در زنانی که دارو دریافت می‌کردند، در مقایسه با گروه دارونما دلالت داشت.

پس از این مطالعه زنان زیادی به استفاده از ایزوفلاوون‌های سویا روی آوردند که در برخی نتایج خوبی در تسکین گرگرفتگی نشان داد. نتایج یک بررسی اخیر به منظور ارزیابی تاثیر ایزوفلاوون‌ها در تسکین گرگرفتگی، کاهش قابل توجهی در علائم گرگرفتگی (از نظر شدت و دفعات)، در افرادی که تمامی بیش از 15 میلی‌گرم ایزوفلاوون جنیستئین (محاسبه به صورت معادل آگلیکون) مصرف کرده بودند، را نشان داد.

موارد منع مصرف مکمل های غذایی جنیستئین
 جنیستئین در افرادی که به هر جز از جنیستئین یا محصولات حاوی جنیستین حساسیت دارند، منع مصرف دارد.

موارد احتیاط مکمل های غذایی جنیستئین
زنان باردار و مادران شیرده باید از مصرف مکمل‌های جنیستئین/ جنیستین تا انجام مطالعات ایمنی بلند مدت اجتناب کنند.
مردان مبتلا به سرطان پروستات باید قبل از تصمیم به مصرف، در مورد عوارض استفاده از مکمل‌های جنیستین/ جنیستئین با پزشک خود مشورت کنند.

زنان مبتلا به تومور با گیرنده استروژنی مثبت، باید در استفاده از مکمل‌های جنیستئین/ جنیستین احتیاط کرده و فقط این ترکیبات را تحت نظر پزشک مصرف کنند.
زنان مبتلا به سرطان پستان با گیرنده استروژنی مثبت که Letrozole یا Tamoxifen مصرف می‏کنند باید جوانب احتیاط را در استفاده از مکمل‌های جنیسئین/ جنیستین رعایت کرده و فقط در صورت توصیه و پایش توسط پزشک از آن استفاده نمایند.

افرادی که ایزوفلاوون‌های سویا دریافت می‏کنند باید از دریافت کافی یدید مطمئن شوند. عوارض جانبی ایزوفلاوون‌های سویا را ببینید.

تداخلات مکمل های غذایی جنیستئین
داروها
Letrozole: لتروزول یک مهار کننده آروماتاز و یک داروی دارای مجوز برای درمان کمکی سرطان پستان پاسخ دهنده به هورمون می‌باشد. جنیستئین ممکن است اثرات مهار کنندگی این دارو را خنثی کند. این موضوع بر پایه بررسی حیوانی می‌باشد.

Tamoxifen: تاموکسیفن یک تعدیل کننده انتخابی پاسخ استروژن (SERM) می‌باشد که در درمان و پیشگیری از سرطان پستان با گیرنده استروژنی مثبت استفاده می‌شود.

جنیستئین ممکن است اثرات مهاری تاموکسیفن را منفی سازد. این موضوع بر پایه بررسی حیوانی می‌باشد. هرچند مطالعه دیگری نشان داد که جنیستئین اثر مهاری تاموکسیفن را در رشد سلول‌های سرطان پستان انسانی با گیرنده استروژنی مثبت وHER- پیش از حد بیان شده، حساس می‏کند.

دوز و نحوه مصرف مکمل های غذایی جنیستئین
جنیستئین در چند فرمول ایزوفلاوون متفاوت در دسترس می‌باشد. یک فرمول استاندارد ایزوفلاوون سویا، حاوی جنیستئین غالبا به شکل جنیستین و همچنین دیادزین و گلیستین می‌باشد.

درصدهای ایزوفلاوون‌های گوناگون موجود در این فرمول، الگو گرفته شده از ترکیب این ایزوفلاونها در لوبیای سویا و به صورت ذیل می‌باشد: جنیستین حدود 50%، دیادزین حدود 38% و گلیستین حدود 12%.

یک دوز 50 میلی گرمی معمول روزانه از ایزوفلاوون‌های سویا، مقادیر 25 میلی‌گرم جنیستین، 19 میلی‌گرم دیادزین و حدود 6 میلی‌گرم گلیستین را فراهم می‏آورد. معمولا40% این فرمولاسیون‌ها از ایزوفلاوون سویا تشکیل شده است.

بنابراین، برای دریافت 50 میلی‌گرم ایزو فلاوون‌ها، هر فرد به 125 میلی‌گرم از ترکیبات حاوی سویا نیاز دارد.
مقادیر کمتر جنیستئین به صورت آگلیکون در برخی از فرآورده‌های شبدر قرمز در دسترس می‌باشد (بیدو کانین A را ببینید).

........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر

توصیه های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.