نقش مکمل های غذایی کورکومینوئید در تامین سلامت

کورکومینوئیدها رنگدانه‏های پلی فنولی یافت شده در ادویه زردچوبه می‌باشد. اصطلاح، Turmeric هم برای گیاه Curcuma longa L.و برای ادویه مشتق از ریزوم‏های گیاه می‌باشد.

کورکومینوئیدهای عمده، کورکومین، دمتوکسی کورکومین و بیس دمتوکسی کورکومین می‌باشد. این مواد 3 تا 6% از Curcuma longa را تشکیل می‌دهند. کورکومین 70% تا 75% از کورکومینوئیدها، دمتوکسی‌کورکومین 15 تا 20% و بیس د متوکسی کورکومین حدود 3% آن را تشکیل می‌دهد.

Curcuma longa یک درخت گرمسیری بومی جنوب و جنوب شرقی آسیا و عضوی از خانواده‌ زنجفیل یا Zingiberaceae می‌باشد. زردچوبه به‌طور گسترده در کشورهای خواستگاه آن برای مصارف گوناگون، شامل استفاده به‏عنوان چاشنی غذا، رنگدانه غذایی و یک داروی سنتی هندی جهت درمان ناخوشی‌های مختلف، کاربرد دارد.

کورکومینوئیدها مسئول رنگ زرد زردچوبه و هم‌چنین رنگ زرد ادویه کاری می‌باشد. کورکومینوئیدها از طریق استخراج اتانولی از زردچوبه مشتق می‌شوند. کورکومین که بیشترین کورکومینوئیدی است که مطالعه شده، در شکل خالص یک پودر کریستالی به رنگ زرد مایل به نارنجی و در آب نامحلول می‌باشد.

این ماده همچنین به‏عنوان دی‌فرو‌لویل‌متان Diferuloylmethane و زرد تورمریک شناخته می‌شود. نام شیمیایی آن (E,E) 1و7-بیس
(4-هیدروکسی-3-متوکسی فنیل)-1و6-هپتا دی ان -3و5 دیون می‌باشد. فرمول مولکولی کروکومین، C21H20O6 و وزن مولکولی آن 31/368 دالتون است.

نتایج مطالعات نشان می‌دهد که کورکومین و دیگر کورکومینوئیدها دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی بوده و توسط مؤسسة ملی سرطان، به فاز I کارآزمایی‌های بالینی برای پیشگیری شیمیایی از سرطان وارد شده‌اند.

عملکرد مکمل غذایی کورکومینوئید
کورکومین، دمتوکسی‌کورکومین و بیس دمتوکسی کورکومین ممکن است دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی و همچنین فعالیت‌های ضد سرطانی، ضد التهابی، ضد ویروسی و‏هایپوکلسترولمیک باشند.

مکانیسم اثر مکمل غذایی کورکومینوئید
نتایج مطالعات نشان می‌دهد که کورکومینوئید‌ها دارای شماری از فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی شامل مقابله با انواع گونه‌های فعال اکسیژن مانند آنیون‌های سوپراکسید و پراکسیدهیدروژن و نیز مهار پراکسیداسیون لیپیدی و مهار اکسیداسیون لیپوپروتئین با چگالی کم می‌باشد. مشتق احیا شده کورکومین، تتراهیدرو کورکومین دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی قوی تری می‌باشد.

تتراهیدرو کورکومین ممکن است از کرومیوم، بعد از بلع آن ایجاد ‌شود.

فعالیت احتمالی ضدسرطان‌زایی کورکومین و دیگر کورکومینوئیدها با مکانیزم‌های اندکی توضیح داده می‌شود که شامل مهار آنژیوژنز، افزایش آپوپتوز، تداخل با مسیرهای پیام‌رسانی مشخص الزامی در رشد و تکثیر سلولی، مهار فعالیت سیلکو اکسیژناز (COX) و لیپواکسیژناز (LOX) مخاط کولون و مهار فارنسیل پروتئین ترنسفراز می‌باشد.

علاوه بر فعالیت احتمالی آن در پیش‌گیری از تبدیل شدن به بدخیمی و مهار رشد تومور، ممکن است کورکومین دارای توان ضد متاستاتیک نیز باشد. نشان داده شده که کورکومین متالوپروتئیناز-9 ماتریکس را در یک رده‏ سلولی کارسینوم هپاتوسلولار انسانی، مهار نموده است. فعالیت احتمالی ضد سرطان‌زایی کورکومینوئیدها ممکن است حداقل تا قسمتی به دلیل توانائی آنها در مهار فعال شدن فاکتورهای رونویسی NF ـ کاپا B و
 1- AP باشد.

همچنین مطالعات نشان می‌دهد که کورکومینوئیدها مسیر پیام‌رسانی آنژیوژنیک فاکتور رشد فیبروبلاستی ـ 2 (FGF-2) را هدف قرار داده و بیان ژلاتیناز B را در فرایندهای آنژیوژنیک مهار می‌نمایند.

در آنالیز نهایی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی کورکومینوئیدها، ممکن است بسیاری از مکانیزم‌های بالا را تحت شعاع قراردهد. انواع اکسیژن واکنش‌پذیر (ROS)می‌توانند AP-1و NF ـ کاپا B را فعال نمایند. به‌علاوه FGF-2، فعال شدن AP-1 را از طریق ROS تولید شده توسط NADPH اکسیداز القا می‌نماید. فعالیت کورکومینوئیدها به عنوان یک آنتی اکسیدان با توانایی FGF-2برای تحریک AP-1 تداخل می‌کند و آنها فعال شدن AP-1 و NF ـ کاپا B را مهار می‌کنند.

فعالیت احتمالی ضد التهابی کورکومینوئیدها با چندین مکانسیم شامل مهار COX و LOX، کاهش آزادسازی ROS توسط نوتروفیل تحریک شده، مهار AP-1وNF-کاپا B و مهار فعال شدن سیتوکین‌های پیش التهابی TNF (فاکتور نکروز تومور) ـ‌ آلفا و IL (اینترلوکین) ـ 1 بتا قابل توضیح می‌باشد.

کورکومین دارای بیشترین فعالیت ضد HIV-1 است. این ماده پروتئاز HIV-1 و HIV-2، بیان ژن وابسته به HIV-1LTR LIR، ترانس اکتیواسیون به واسطه Tat HIV-1LTR و HIV-1LTR اینتگراز را مهار می‌کند. همه این واکنشها در محیط آزمایشگاه انجام شده است. شواهدی مبنی بر اینکه کورکومین یا سایر کورکومینوئیدها بارزاً رونویسی HIV-1 را در موجود زنده مهار می‌کنند، وجود ندارد. مکانیزم اثر‏هایپوکلسترولمیک احتمالی کورکومینوئیدها ناشناخته است.

فارماکوکینتیک مکمل غذایی کورکومینوئید
فارماکوکینتیک کورکومینوئیدها هنوز به خوبی شناخته نشده است. در بین کورکومینوئیدها، کورکومین بیشتر از همه و عمدتا در حیوانات مطالعه شده است. کورکومین به‌طور ضعیف به پس از خوردن در موش‌ها و رت‏ها جذب می‌شود. در این حیوانات 38% تا 75% دز خورده شده مستقیماً در مدفوع دفع می‌شود. جذب با غذا کفایت بیشتری دارد.

در موش‌ها متابولیت‌های عمده کورکومین، کورکومین ‌گلوکورونوزید، دی‌هیدرو کورکومین‌ گلوکورونوزید، تتراهیدرو کورکومین ‌گلوکورونوزید و تترا هیدروکورکومین می‌باشد. این متابولیت‌ها در کبد ساخته می‌شوند. مطالعات حیوانی برای بررسی فارماکوکینتیک کرومیوم در حال انجا‌م است.
........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر
توصیه های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.