کاربردهای مکمل غذایی کندروتین سولفات

کندروتین سولفات متعلق به خانواده‌ هتروپلی ساکارید به نام گلیکوزامین گلیکان‌ها یا GAGهامی‌باشد. گلیکوزامین‏ها غالبا به عنوان موکوپلی ساکارید‏ها شناخته می‌شوند. GAGها به شکل پروتئوگلیکان‌ها در مادة موجود ماتریکس خارج سلولی در بافت‌های همبند یافت می‌شود. کندروتین سولفات از واحدهای تکرارشوندة خطی حاوی D-گالاکتوزامین و D -گلوکورونیک اسید ساخته شده است.

کندروتین سولفات در غضروف، استخوان، قرنیه، پوست و دیواره عروق انسان‌ها یافت می‌شود. این نوع کندروتین سولفات، کندروتین سولفات A یا گالاکتوزامینو گلوکورونوگلیکان سولفات نامیده می‌شود. گروه آمینوی گالاکتوزامین‏ها در واحد پایه کندروتین سولفات A استیله شده و N ـ استیل ـگالاکتوزامین را تشکیل می‏دهد.

یک گروه سولفات که در موقعیت 4 به N ـ استیل ـگالاکتوزامین استریفیه می‌شود، وجود دارد. (کندروتین سولفات A در برخی موارد، کندروتین 4 سولفات نامیده می‌شود) وزن مولکولی کندروتین سولفات از 5000 تا 50000 دالتون متغیر بوده و حاوی حدود 15 تا 150 واحد پایه از D-گالاکتوزامین و D ـ گلوکورونیک اسید می‌باشد.
کندروتین سولفات C، به‌طور اولیه در غضروف ماهی و کوسه و در انسان نیز یافت می‌شود که همچنین از واحدهای تکرارشوندة D-گالاکتوزامین و D- گلوکورونیک اسید ساخته شده است.
گروه آمینوی D گالاکتوزامین جهت ایجاد N ـ استیل ـ گالاکتوزامین، استیله شده و در مورد کندروتین سولفات C، گروه سولفاتی در موقعیت 6 N ـ استیل‌ ـ گالاکتوزامین،استریفیه می‌شود.
در برخی موارد، کندروتین سولفات C، کندروتین 6 -سولفات نامیده می‌شود. کندروتین سولفات B که درماتان سولفات نامیده می‌شود در پوست فراوان بوده و هم چنین در دریچه‏های قلبی، تاندون‏ها و دیوارة شریان‌ها یافت می‌شود.
درماتان سولفات از واحدهای تکرارشوندة خطی حاوی D ـ گلوکوزامین و L ـ ایدورونیک اسید یا D ـ گلوکورونیک اسید ساخته شده است. وزن مولکولی آن از 15000 تا 40000 دالتون متغیر است.
منبع کندروتین سولفاتی که در مکمل غذایی استفاده می‌شود، حلقه‌های غضروفی نای گاو و محصولات جانبی خوک (گوش‌ها وپوزه) می‌باشد. غضروف کوسه و غضروف سپتوم نهنگ نیز برای به دست آوردن کندروتین سولفات استفاده می‌شوند. مکمل کندروتین سولفات معمولاً مخلوط ایزومری کندروتین سولفات A (کندروتین 4 ـ سولفات) و کندروتین سولفات C (کندروتین 6 ـ سولفات) می‌باشد.

عملکرد کندروتین سولفات
عملکرد کندروتین سولفات خوراکی تجویز شده هنوز آشکار نشده است، عملکرد احتمالی آن شامل حفظ و بهبود ساختار و عملکرد غضروف است. این ماده ممکن است در بهبود درد و التهاب مفاصل استئوآرتریک موثر باشد.

مکانیسم اثر کندروتین سولفات
تا زمان تعیین فعالیت‌های اختصاصی مکمل کندروتین سولفات، مکانیسم اثر آن مورد بحث است. با این حال مطالب بسیاری از بیوشیمی و فیزیولوژی کندروتین سولفات و مولکول‌های مشابه موجود است. گلیکوپروتئین‏ها که به‏ عنوان پروتئوگلیکان شناخته می‌شوند، ماده زمینه ماتریکس خارج سلول بافت همبند را تشکیل می‌دهند. پروتئوگلیکان‌ها مواد چند آنیونی با وزن مولکولی بالا‌ و حاوی زنجیره‌های جانبی هتروپلی ساکاریدی بوده که به‌صورت کووالانس به یک ستون پلی‌پتیدی متصل شده‏اند.

پلی‌ساکاریدها شامل کندروتین سولفات و هیالورونیک اسید، 95% ساختار پروتئوگلیکان را تشکیل می‌دهند.
پلی‌ساکاریدهای موجود در پروتئوگلیکان‌ها، گلیگوزامین گلیکان یا GAGs نامیده می‌شوند.
کندروتین سولفات و هیالورونیک اسید برای حفظ ساختار و عملکرد غضروف مفصلی حیاتی هستند.

کندروتین سولفات و هیالورونیک اسید اجزای اساسی آگرکان یافت شده در غضروف مفصلی می‌باشد. آگرکان به غضروف مفصلی ویژگی ضربه‌گیری می‌بخشد. که این کار را از طریق تامین فشار تورمی برای غضروف، که توسط نیروهای کششی فیبرهای کلاژن محدود می‌شود، انجام می‌دهد. این بالانس به غضروف مفصلی قابلیت تغییر شکل کشسانی داده که برای عملکرد آن حیاتی می‌باشد. اسید هیالورونیک که همچنین در مایع سینوویال یافت می‌شود، دارای خصوصیات لغزنده سازی مفاصل می‌باشد.

با پیشرفت بیماری‌های دژنراتیو مفاصل یا استئو آرتریت، سنتز آگرکان کاهش می‌یابد، که منجر به از دست دادن خاصیت ارتجاعی غضروف، درد و دیگر نشانه‌های همراه استئوآرتریت می‌گردد. تزریقات داخل مفصلی هیالورونیک اسید، یک داروی تایید شده از توسطFDA،می‌تواند درد مفصل را بهتر نموده و حرکت‌پذیری آن را ارتقا بخشد. این نوع از درمان، ویسکوتراپی نام داشته که احتمالا مکانیسم آن لغزنده سازی مفاصل است. از تزریق کندروتین سولفات، داخل مفاصل نیز اثر مشابه مورد انتظار است. مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که تزریق کندروتین سولفات همانند دزهای تجویز شده خوراکی، موجب ورود کندروتین سولفات به داخل بافت غضروفی می‌شود.

چندین مطالعه انسانی نشان داده است که تجویز خوراکی کندروتین سولفات به ویژه کندروتین سولفات با وزن مولکولی پایین نیز، باعث انتقال لین ماده به بافت مفصلی می‌شود. شواهدی مبنی بر افزایش اسید هیالورونیک و ویسکوزیته مایع سینوویال و همچنین کاهش کلاژناز موجود در مایع سینوویال به دنبال تجویز خوراکی کندروتین سولفات وجود دارد. علت احتمالی آن مهار آنزیم‌های دخیل در استحاله غضروف وافزایش تولید اسید هیالورونیک را توسط گلوکوزامین آزاد شده در مفصل می‌باشد.
........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر
توصیه های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.
علاوه بر این، توجه داشته باشید با توجه به شیوع تبلیغات ماهواره ای و اینترنتی، بهترین و معتبرتین مکان برای تهیه مکمل های غذایی، صرفا داروخانه ها هستند و عرضه مکمل های غذایی در خارج از داروخانه، بر اساس دستورالعمل سازمان غذا و دارو، در خارج از داروخانه ممنوع است.