پوست، مکملهای غذایی و آلودگی هوا، پوست، مکملهای غذایی و آلودگی هوا
*********************************
آلودگی هوا، همه کلانشهرها را بهنوعی کلافه کرده است؛ بیماران قلبی، کسانی که مشکلات تنفسی دارند، بچهها و سالمندان باید کمتر از خانه خارج شوند. آیا این مشکل فقط عاملی برای بروز بیماریهای مختلف قلبی ـ عروقی و تنفسی است؟ فکر میکنید میتوان در هوای آلوده شهر کار و زندگی کرد بدون اینکه بزرگترین سد دفاعی بدن آسیب نبیند؟
پوست، بزرگترین ارگان بدن است. پوست بهعنوان سپر دفاعی برای بدن فعالیت میکند و از اندامهای داخلی بدن حفاظت میکند؛ اما با توجه بهقرار گرفتن در معرض گازهای مضر، خود پوست هم آسیب میبیند! که موجب میشود بسیاری از مردم از مشکلات و بیماریهای پوستی رنج میبرند. این مسئله بیشتر، خانمهایی که کار میکنند یا به نحوی اکثر وقت خود را در خارج از خانه صرف میکنند را درگیر میکند. شاید دانستن عوارضی که این آلودگی بر روی پوست ما میگذارد، موجب شود که تلاشمان را بکنیم تا دستکم، مشکلات کمتری در این زمینه برای ما ایجاد شود.
هوای آلوده دارای ذرات هیدروکربن، گوگرد و ذرات معلق است که مخاط تنفسی و پوست را تحریک میکند و ازآنجاکه پوست سر، صورت، بهویژه دور چشمها و دستها در تماس مستقیم با هواست، بیشتر از سایر نقاط بدن آسیب میبیند و دچار حساسیتهای اگزمایی میشود. البته کودکان و افراد مسن که پوست آسیبپذیرتری دارند، در چنین شرایطی بیشتر آسیب میبینند. برای حفاظت از پوست و مو در برابر آلایندههایی چون سرب، گوگرد، آرسنیک و ریز گردها باید گفت که دانشمندان و پزشکان دریافتهاند رابطه مستقیمی میان شیوع بیماریها و بهویژه اگزماهای (حساسیت) پوستی در شرایط اضطراری که میزان سرب موجود در هوا افزایش مییابد، دیدهشده است.
آلودگی هوا میتواند باعث اگزما، خارش، حساسیت و خشکی پوست شود. علاوه بر این، آلودگی هوا پس از جذب مواد و با توجه به نوع ذرات معلق موجود در هوا ممکن است رنگدانههای پوست را تغییر دهد و موجب کمرنگی یا تیرگی پوست شود.
به دلیل چربی موجود در مواد آرایشی، در صورت استفاده از این مواد، آلودگی هوا بیشتر جذب پوست میشود و مدتزمان بیشتری نیز باقی میماند. به همین دلیل بهترین کار این است که از مواد آرایشی، کمتر استفاده و سریع از روی پوست پاک شود.
- تماس غیرمستقیم: دود اگزوز وسایل نقلیه و اکسید شدن سوختهای فسیلی در هوا به اتمسفر میرود و ما همه اینها را به ششهایمان وارد میکنیم، همچنین از راه تنفس و خون مواد سمی جذبشده بهوسیله پوست، بهراحتی قابل دفع نبوده و منجر به عوارض آنی و درازمدت در پوست میشوند.
اتفاق ناخوشایندتر به دنبال شدت گرفتن آلودگی هوای آن است که بروز چینوچروک و پیری زودرس پوست به دلیل تولید رادیکالهای آزاد در هوای آلوده بیشتر و سریعتر صورت میپذیرد.
در کل میتوان مهمترین عوارض درازمدت تأثیر آلودگی هوا را بهجز بروز چینوچروکها یا پیری زودرس، به ریزش غیرطبیعی موها، گودی و تیرگی اطراف چشم، لکهای قهوهای در صورت، التهاب و زخمهای مزمن در تنه و اندام و بهخصوص در نواحی چینها (کشاله ران و زیر بغل) و مهمتر از همه آغاز بدخیمیهای پوستی را در سنین میانسالی اشاره کرد.
به دنبال افزایش آلایندههای هوا و کاهش ضخامت لایه ازن، شاهد تابش بیشتر اشعه زیانبخش ماوراءبنفش بر پوست هستیم که این مسئله میتواند به بروز سرطانهای پوستی منجر شود، اما نکته مهم اینجاست که درصدی از ساخت ویتامین D در بدن تحت تأثیر اشعه ماوراء خورشید صورت میگیرد، ولی این میزان باید بسیار محدود باشد تا به ساختهشدن این ویتامین حیاتی برای پوست کمک کند.
درحالیکه در روزهای آلوده با افزایش جذب اشعهی بنفش توسط پوست، ساخت ویتامین D نیز بهدرستی صورت نمیگیرد. از طرفی دیگر سرب موجود در هوای آلوده میتواند به ریزش موها منجر شود. تماس طولانیمدت با مواد آلوده در کارخانهها منجر به بروز تغییرات تنه مو و از بین رفتن شادابی آن میشود.
روی: روی یکی از عناصری است که بعد از آهن فراوانترین عنصر جزئی در بدن به شمار میرود. این عنصر در فعالیت بیش از 100 آنزیم مختلف بخصوص آنزیمهایی که در سوختوساز پروتئینها و کربوهیدراتها درگیر هستند دخالت دارد. میزان مناسب روی در عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم زخمها، تقویت قوه بویایی، بینایی، چشایی، تقسیم طبیعی سلولها، رشد و تکامل در طول بارداری، کودکی و بلوغ نقش دارد. بهطورکلی رشد تا قبل از اتمام سنین رشد به این ماده معدنی وابستگی زیادی دارد.
روی بهعنوان یکی از مهمترین مواد معدنی در سلامت پوست، فرم گرفتن و استحکام ناخنها و تقویت ساختار مو نقش بسیار مهمی ایفا میکند. کمبود روی در اثر دریافت ناکافی، اختلال در جذب، افزایش دفع یا افزایش نیاز به روی و عدم تکاپوی دریافت به وجود میآید.
بدخوابی یا بیخوابی، ترس از نور، اختلالات عصبی، اختلال در رشد، نازک شدن موی سر، کمپشتی و ریزش مو، بهبود و ترمیم کند زخمها از علائم کمبود روی به شمار میروند. وقتی شما بهترین فایده را از مکملهای حاوی روی میبرید که آن را با آب یا آبمیوه و نه با شیر و همراه با غذا مصرف کنید و همزمان با مکملهای آهن و کلسیم، آنها را مصرف نکنید. اگر برای معده شما مشکل ایجاد کرده باشد میتوانید آن را همراه غذا مصرف کنید. البته باید در اینجا به منابع غذایی زینک نیز اشاره شود. جگر، گوشت قرمز، مرغ، غذاهای دریایی، فراوردههای لبنی، تخممرغ، انواع مغزها و غلات و حبوبات میتواند منابع مناسبی برای تأمین روی باشد.
میوه و سبزیهای تازه: مصرف روزانه یک عدد سیب میتواند عوارض ناشی از آلودگی هوا را کاهش داده و میوههایی مانند پرتقال و توتفرنگی نیز سرشار از پکتین بوده و برای کاهش عوارض آلودگی هوا مفید هستند و همچنین سرب موجود در هوا را میگیرند و مانع از نفوذ سرب به سلولهای بدن میشوند.
علاوه بر موارد فوق، ترکیبات آنتیاکسیدانی که میوههای تازه دارند، روی پوست تأثیر مثبت میگذارند، بهویژه که ویتامین C و ویتامین E در میوهها به تقویت این تأثیر مثبت کمک میکند.