آشنایی با شایع ترین علل سردرد
قسمت اعظمی از این سر دردها مانند سر دردهای تنشی، سر دردهای خوشهای و میگرن، به یک سری پیام دهندههای شیمیایی ناپایدار که آنها را پیامآورهای عصبی مینامیم، مربوط میشود.
این نوع سر دردها را که بسیار شایع هستند سر دردهای هیجانی هم مینامند و با وجود آن که محققان هنوز نتوانستهاند رابطه مستقیمی بین استرس و بروز این نوع سر دردها بیابند اما همچنان معتقدند که این سر دردها از کار زیاد و تنشهای هیجانی ناشی میشوندکه بیشتر مواقع ناحیه پس سری را گرفتار میکند. سر دردهای تنشی، هم به شکل پراکنده و نا منظم بروز میکنند و هم به شکل مزمن و حاد گریبان افراد را میگیرد، طوری که شخص در طول یک ماه ممکن است ۵ روز با این سر درد دست و پنجه نرم کند.
فرد مبتلا درد را مانند یک فشار سبک و در عین حال ملایم احساس کرده، سنگینی و به هم فشردگی از دو طرف سر عارض میشود. این درد میتواند ۳۰ دقیقه تا ۷ روز ادامه داشته باشد. برای درمان سر دردهای پراکنده و نا منظم معمولاً میتوان از قرصهای مسکن استفاده کرد. علاوه بر آن، سرد و گرم کردن پیشانی به کمک یک حوله یا ماساژ آرام شقیقه و گیجگاه میتواند تأثیر بسزایی در تسکین این نوع سر درد داشته باشد.
این نوع سر دردها، شدیدترین و دردناکترین درد را به همراه داشته در عین حال کمتر از همه در میان مردم شایع هستند. از هر ۱۰ فرد بیمار، ۹ نفرشان مرد است که اغلب سیگاریهای قهار و دایمالخمر در زمره این گروه قرار دارند.
در هنگام شروع حمله، دردی شدید و کشنده در یک طرف سر احساس میشود. ضمن آن که ممکن است آبریزش بینی و چشم از همان طرف سر که درد در آن نقطه ریشه دوانده، آغاز شود.
هنگامی که به این نوع سر درد مبتلا شدید، سیگار نکشید و از انجام فعالیتهای تنش زا خودداری کنید.
به سر دردهای شدید میگرن میگویند. میگرن سر درد شدید و گذرایی است که گاه در یک قسمت سر پدید میآید. به این علت آن را میگرن میگویند که معنیاش در زبان یونانی نیمه سر است. به طور معمول سر دردهای میگرنی با یک دوره مقدماتی آغاز میشود که طی آن شخص به شیوه غیر عادی احساس خستگی و کسالت میکند. به دنبال این حالت، تهوع، استفراغ، اختلالات بینایی و اغلب بیزاری از نور (ترس از نور) به وجود میآید.
این دوره مقدماتی ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد و متعاقب آن سر درد بروز میکند. امکان دارد سر درد به اشکال گوناگون ظاهر شود و در هر فرد با دیگری متفاوت باشد. با این حال به مرور زمان بیماران میتوانند نوع سر درد را از روی علایم مقدماتی پیشبینی کنند. دردی که با میگرن همراه است به خاطر تعبیر غلط مغز از سیگنالها است و ربطی به اوضاع اتساع رگها ندارد.
در حقیقت، افراد مبتلا به میگرن نمیتوانند به خوبی در برابر محرکهای طبیعی از قبیل نور، صدا و حتی علایم درد واکنش نشان بدهند در نتیجه میزان درد شدت مییابد.
با اسکن مغز معلوم گردید به هنگام بروز میگرن، فعالیتهای ساقه مغز نیز غیر طبیعی میشود. ساقه مغز به ناحیهای از مغز گفته میشود که کنترل واکنشهای مربوط به گرسنگی و تنفس را بر عهده دارد. این ناحیه همانند فیلتر عمل میکند و موجب میشود افراد، سیگنالهای ناخواسته یا مزاحم مانند صداهای اضافی را از خود دور کنند.
هنگامی که ساقه مغز خوب عمل نکند این سیگنالها به سمت مغز هجوم میبرند و موجب پر شدن از بارهای اضافی میشوند. این فرضیه این امکان را به بیماران میدهد تا از تجویزهای خلاقانه پزشک معالج خود استفاده کند.
به نظر میرسد داروهای ضد تشنجی که به منظور جلوگیری از حمله صرع، توسط بیماران مبتلا به صرع مصرف میشود، میتواند آن دسته از سلولهای عصبی را که موجب بروز میگرن میشود غیر فعال کند. طبق تحقیقات حدود ۷۰ درصد بیماران مبتلا به میگرن شدید، از این داروها استفاده میکنند. داروهای ضد تشنج عوارض جانبی مانند خستگی، اضطراب و ریزش مو را به دنبال دارند. بنابراین باید به دنبال داروهایی بود که تنها بر روی ساقه مغز اثر بگذارند.
*****************************
منبع: سامانه مکمل شناسی به نقل از وبسایت بیمارستان عرفان