مکمل های غذایی ایکوزاپنتائنوئیک اسید را دقیق تر بشناسید

ایکوزاپنتائنوئیک اسید یا EPA، یک جز اصلی روغن ماهی است. این ماده یک اسید چرب چند غیر اشباع، بلند زنجیره (LCPUFA) نوع n-3 یا امگا 3 می‌باشد. EPA یک اسید چرب چند غیر اشباع تمام سیس، حاوی 20 اتم کربن و 5 پیوند دوگانه است.

EPA به عنوان EPA، C20:5n-3 و سیس -5، 8، 11، 14، 17، ایکوزاپنتانوئیک اسید نیز شناخته می‌شود.
EPA پیش ساز پروستاگلاندین‏های سری -3، لکوترین‏های سری 5 و ترومبوکسان‏های سری -3 آنتی آتروژن و آنتی ترومبوژنیک است. EPA به طور طبیعی به فرم تری آسیل گلیسرول‌ها (TAGs) یافت می‌شود.

اندیکاسیون و کاربرد مکمل های غذایی ایکوزاپنتائنوئیک اسید
EPA ممکن است برای کاهش تری گلیسرید بالا در افرادی هیپرگلیسمیک اندیکاسیون داشته باشد. این اسید چرب ممکن است نقش موثری در کاهش شدت بیماری در مبتلایان به سیستیک فیبروزیس ایفا کند و ممکن است نقش مشابهی در افراد دیابتی نوع 2 در تأخیر پیشرفت نفروپاتی دیابتی داشته باشد.

شواهد گیج کننده‌ای در مورد نقش احتمالی EPA در افسردگی وجود دارد. شواهدی مبنی بر نقش محافظت عصبی EPA وجود دارد. مطالعاتی با نتایج مثبت برای کاربرد احتمالی در بیماری ‏هانتیگتون، مولتیپل اسکلروز و برخی اختلالات نورودژنراتیو دیگر انجام شده است.

EPA ممکن است در مراحل بسیار خفیف و اولیه بیماری آلزایمر هم سودمند باشد.
مونوگراف مربوط به روغن‏های ماهی را برای اطلاعات بیشتر ببینید.


موارد منع مصرف مکمل های غذایی ایکوزاپنتائنوئیک اسید
حساسیت شناخته شده به محصولات حاوی EPA

موارد احتیاط مکمل های غذایی ایکوزاپنتائنوئیک اسید
شیرخواران، زنان باردار یا مادران شیرده باید از EPA، فقط در صورت تجویز و پایش توسط پزشک استفاده کنند. از آنجایی که EPA ممکن است فعالیت آنتی ترومبیک داشته باشد، افرادی که وارفارین (کومارین) مصرف می‏کنند و افراد مبتلا به هموفیلی باید در استفاده از آن احتیاط کنند.

مصرف مکمل EPA باید قبل از هر عمل جراحی متوقف شود.

عوارض جانبی مکمل های غذایی ایکوزاپنتائنوئیک اسید
هیچ موردی از عوارض جانبی جدی به دنبال مصرف مکمل‏های EPA حتی تا 15 گرم روزانه برای دوره زمانی طولانی، وجود ندارد.
واکنشهای جانبی که تاکنون گزارش شده شامل اختلالات گوارشی خفیف مانند تهوع و اسهال، آروغ زدن و متصاعد شدن بوی ماهی از تنفس، ادرار و حتی پوست می‌باشد.

اثر این ماده دررقیق کردن خون ممکن است سبب خونریزی بینی و افزایش استعداد به کبود شدن باشد.

تداخلات مکمل های غذایی ایکوزاپنتائنوئیک اسید
تداخلات ممکن است بین EPA وآسپرین، سایر NSAIDS‌ها و یا گیاهانی مانند سیر Allilum sativum و جینکو بیلوبا Ginkgo biloba رخ دهد. چنین تداخلاتی در صورت وقوع، ممکن است با خونریزی از بینی و افزایش استعداد به کبود شدن، هموپتزی (خلط خونی)، هماتمز (استفراغ خونی)، خون در ادرار و خون در مدفوع تظاهر یابد.

اکثر افرادی که مکمل‏های EPA و داروها یا گیاهان مذکور را مصرف می‌کنند، با این مشکلات مواجه نبوده و احتمال وقوع آنها نادر است. در صورت وقوع دریافت EPA باید کاهش یافته و یا قطع شود.

نتایج مغایری در مورد اثرات مکمل‏های EPA روی کنترل قند خون در افراد غیر دیابتی مبتلا به عدم عمل گلوکز و در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 گزارش شده است. برخی مطالعات اولیه نشان دادند که مکمل‏ EPA ممکن است اثرات نامطلوبی در این گروه‏ها داشته باشد.

مطالعات اخیر این عوارض نامطلوب را گزارش نکرده‌اند. هیچ شاهدی مبنی بر اینکه مکمل‏های EPA اثرات نامطلوبی روی تحمل به گلوکز، ترشح انسولین یا مقاومت به انسولین در افراد غیردیابتی دارد، وجود ندارد.

دیابتی‏ها باید از این مکمل‏ها تحت کنترل پزشک استفاده کنند و آگاه باشند که این مکمل‌ها ممکن است روی کنترل گلیسمیک آنها اثر داشته باشد. دیابتی‏هایی که مکمل‏های EPA مصرف می‏کنند باید توسط پزشک خود پایش شوند.

اوردوز مکمل های غذایی ایکوزاپنتائنوئیک اسید
موردی گزارش نشده است.

دوز و نحوه مصرف مکمل های غذایی ایکوزاپنتائنوئیک اسید
EPA عمدتاً در روغن ماهی در ترکیب با DHA موجود می‌باشد. نسبت معمول EPA به DHA در این فرآورده‏ها حدود 5/1 است. فرآورده‏های روغن ماهی با نسبت‏های بالاتر تا حدود 3 در دسترس می‌باشد. یک فرم اتیل استر EPA وجود دارد. مونوگراف روغن ماهی را برای بحث بیشتر ببینید.

........................................
منبع: مکمل شناسی به نقل از پی در آر

توصیه های مکمل شناسی در خصوص مصرف منطقی و بهینه مکمل های غذایی: مصرف مکمل های غذایی نیاز به آگاهی و تشخیص صحیح دارد و به این جهت مصرف مکمل های غذایی بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود. ضمن اینکه اطلاعات موجود در وبسایت مکمل شناسی به هیچ وجه جایگزین مشاوره با پزشک نخواهد بود و ضروری است قبل از هرگونه اقدامی، موضوع را با پزشک معالج مطرح نمایید.
مصرف مکمل های غذایی بویژه در خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای نظیر دیابت، بیماری های ریوی یا قلبی و عروقی دارند و همچنین در رابطه با زنان باردار از حساسیت بیشتری برخوردار است و ممکن است در صورت عدم توجه به توصیه های پزشک، منجر به عوارض غیر قابل جبرانی شود.